Mensen met een obsessieve-compulsieve stoornis (OCS) hebben last van dwanggedachten of dwanghandelingen. Dwanggedachten (obsessies) zijn steeds terugkerende ideeën of voorstellingen die zich aan iemand opdringen en hem of haar moeilijk loslaten. Zulke gedachten zijn ongewild en onplezierig. Dwanghandelingen (compulsies) zijn handelingen die steeds op een bepaalde manier moeten worden uitgevoerd, zogenoemde rituelen. Wanneer de handelingen niet op de vaststaande manier worden uitgevoerd, dan geeft dat veel spanning of angst.
Dwanghandelingen staan vaak in direct verband met iemands gedachten. Door het uitvoeren van dwanghandelingen probeert men namelijk vaak datgene te voorkomen waar men zo bang voor is. Met het uitvoeren van de dwanghandelingen probeert men de angst die ontstaat in reactie op de (dwang)gedachte te verminderen. Denk bijvoorbeeld aan het continu controleren van de gaskraan uit angst voor een explosie.
Impact op functioneren
Mensen met een OCS vermijden vaak situaties die dwanggedachten oproepen of dwanghandelingen uitlokken. De dwanghandelingen en dwanggedachten kosten veel tijd en doen vaak ernstig inbreuk op de dagelijkse bezigheden. Bijvoorbeeld op het werk, studie of bij sociale activiteiten en relaties.
