Allergie voor wesp, bij en hommel (insectengifallergie)

Na een steek door wesp, bij of hommel volgt meestal een zwelling op de plaats van de steek. Deze zoge­noemde locale zwelling kan gepaard gaan met pijn. Soms wordt een dergelijke zwelling in de loop van enkele uren tot een dag zeer fors. De zwelling kan zich dan bijvoorbeeld uitbreiden over de hele hand en/of onderarm. Dit wordt een forse locale reactie genoemd. Op zich is deze reactie niet gevaarlijk. Ook is er bij een volgende steek géén duidelijk ver­hoogde kans op een ernstiger (zogenoemde "alge­mene") reactie. Immunotherapie (desensibilisatiekuur) is dan ook niet nodig. De klachten kunnen worden bestreden door middel van koelen (bijv. ijspakking), ontstekingsremmers (NSAID) en in een enkel geval een Prednisonkuur.

De algemene reactie

Deze reactie wordt ook wel systemische reactie of anafylactische reactie genoemd. We onderscheiden 4 graden.

  1. Jeuk, roodheid en/of galbulten over het gehele lichaam, gevoel van onrust
  2. Zwelling van lippen, ogen, oren, handen, voeten en/ of geslachtsdelen, misselijk, braken, buikpijn, diarree, licht in het hoofd, drukkend gevoel op de borst.
  3. Moeite met slikken, hese stem, onduidelijk praten, kortademig, piepen, gierende ademhaling.
  4. Lage bloeddruk, hartritmestoornissen, urine en/of ontlasting laten lopen, bewusteloos raken, blauwe lippen, neus, vingers en/of tenen.

Bij mensen die een reactie op een wesp, bij of hom­mel hebben gekregen, die valt onder graad 2, 3 of 4, is immunotherapie (desensibilisatiekuur) de be­handeling van 1 e keuze. Hierbij wordt iemand door middel van injecties met gezuiverd insectengif minder gevoelig
gemaakt voor het gif van wesp, bij of hom­mel. Deze injecties worden eerst wekelijks gegeven, later maandelijks. Een dergelijke kuur duurt minimaal 3 en maximaal 5 jaar.

De behandeling van iemand die een graad 1 reactie heeft gehad, hangt van een aantal factoren af. Het kan zijn dat behandeld gaat worden met immuno­therapie of dat gekozen wordt voor het meegeven van een zogenaamde noodset. Dit hangt bijvoor­beeld af van de kans op herhaling van een steek (een hovenier heeft meer kans dan iemand die op kantoor werkt) en eventuele bijkomende ziektes en/ of medicatiegebruik. De keuze voor een noodset of immunotherapie wordt samen met de behandelend arts gemaakt.

De noodset

Een noodset bestaat uit 2 delen: een adrenaline nood pen en antihistaminetablet.

Een adrenaline noodpen is een voorgevulde injec­tiespuit, waarmee u zichzelf kunt behandelen in het geval van een ernstige reactie op een steek van wesp, bij of hommel. Een antihistaminetablet gaat ook de klachten van een allergische reactie tegen maar werkt minder snel dan adrenaline. Uw arts zal u vertellen wanneer u de adrenaline noodpen moet gebruiken en/of de antihistaminetablet. Soms worden ook cor­ticosteroiden aan deze nood set toegevoegd, bijvoorbeeld als iemand een reis maakt waarbij medische hulp niet snel voorhanden is.

Let op:

Als u de adrenaline nood pen heeft gebruikt, moet u ook direct een arts waarschuwen!

Wat kunt u doen om een steek te voorko­men?

Een steek van wesp, bij of hommel is uiteraard nooit helemaal te voorkomen. U kunt wel een aantal maat­regelen nemen omn de kans op een steek zo klein mogelijk te maken:

  • Niet buiten eten en/of drinken (barbecue, pick- nick); niet direct uit een blikje drinken
  • Niet blootsvoets lopen.
  • Niet tuinieren of fruit plukken.
  • Niet buiten sporten, met name indien de outfit veel huid onbedekt laat of als iemand gaat hijgen en dus de mond opent.
  • Niet in de buurt van een bijenkorf staan als honing wordt verzameld.
  • Wespennesten laten verwijderen door de gemeen­te.
  • Geen parfum dragen of u wassen met geparfu­meerde producten in dezomermaanden.
  • Sterk geurende wasmiddelen of wasverzachters kunt u ook beter niet gebruiken in de zomermaan­den.

Wat te doen als u toch gestoken bent?

Als de angel in de huid zit, deze er als het ware uit 'strijken'. Geen pincet gebruiken, want dan komt er juist meer gif vrij.

Eventueel kunt u het gif er uitzuigen met een speci­aal pompje dat te koop is bij de apotheek.

Direct de steekplaats koelen met bijv. een ijspak­king.

Gaat het toch zwellen, dan kunt u een aspirine slikken om de klachten te verminderen.

Als de klachten van zwelling zeer hinderlijk zijn kan uw huisarts u eventueel een zalf voorschrijven (corticosteroidzalf) of een prednisonkuur geven.

LET OP: deze maatregelen gelden alléén voor men­sen zonder allergie en mensen met een forse locale reactie! Mensen met een allergie graad 1, 2, 3 en 4 voor wesp, bij of hommel dienen de afspraken te volgen die zij met hun arts gemaakt hebben!