Cohortstudies naar corona

Cohortonderzoeken volgen over langere tijd grote groepen mensen. Daarbij formuleren de onderzoekers van tevoren een aantal vragen die ze graag beantwoord willen zien. Bij covid zijn dat vragen als: hoe verspreidt het virus zich door alle bevolkingsgroepen, welke invloed hebben bepaalde behandelingen op het ziekteverloop, hoe gaan mensen om met de gevolgen van de pandemie? Hieronder leest u een overzicht van cohortstudies waaraan Amsterdam UMC een belangrijke bijdrage levert.

Etnische minderheden

De afdeling Sociale Geneeskunde doet epidemiologisch onderzoek bij een doorsnede van de Nederlandse bevolking. Uitgangspunt zijn de vragen: hoe verspreidt de ziekte zich en hoe kunnen we de modellen verbeteren die hierover voorspellingen doen?

Onder leiding van professor Karien Stronks wordt onderzocht welke invloed etniciteit heeft op de epidemiologie van covid-19 in Nederland: wat zijn de gevolgen voor het infectiepercentage binnen verschillende etnische groepen en voor ziekte-uitkomsten? Ook wordt nagegaan in hoeverre de controlemaatregelen van de overheid etnische minderheden bereiken en of zij de aanbevolen beschermende maatregelen nemen. Ten slotte willen de onderzoekers weten welke impact deze maatregelen hebben op individuele levens. Er wordt vooral gekeken naar welzijn en het gebruik van non-covid zorg.

Zorg op de intensive care

De afdeling Medische Informatiekunde verwerkt data van alle Nederlandse IC’s. Dat doen zij voor het  Nationaal Intensive Care Evaluatie (NICE) register. Sinds de corona-uitbraak is dit register uitgebreid met een online bijna real-time registratie van covid-19 patiënten op de IC die gelinkt zal worden aan meer gedetailleerde klinische data.

Deze informatie wordt voor capaciteitsplanning en uitbraaktoezicht gebruikt door het RIVM, het ministerie van VWS en het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS). Meer informatie is te vinden via NICE.

Artificiële intelligentie

De Intensive Care Volwassenen (Paul Elbers) en de afdeling Neurologie (Martijn Beudel) leiden samen met Maastricht UMC+ een multicenter studie waarbij klinische gegevens verzameld worden van covid-patiënten die in Nederlandse ziekenhuizen worden opgenomen. De data worden verzameld volgens de standaarden van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO).

Meer informatie over het onderzoek leest u hier. We schreven eerder over het onderzoek, dat staat hier.

Gedragsonderzoek

De maatregelen die de regering heeft genomen in de strijd tegen het nieuwe coronavirus hebben een enorme impact op het dagelijks leven van iedereen. De regering wil graag weten of de bevolking deze maatregelen kan nemen en hoe zij hierover denkt. Het RIVM, de GGD en de GHOR (Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio) doen een grootschalig onderzoek naar de gevolgen van deze gedragsmaatregelen voor gezondheid en welzijn. Hierbij zijn onderzoekers betrokken van de afdeling Sociale Geneeskunde van Amsterdam UMC (professor Daniëlle Timmermans en professor Charles Agyemang).

Het onderzoek richt zich op de invloed van communicatie en beleid tijdens de pandemie op kennis, houding, gedrag en preventief gedrag. Ook willen de onderzoekers weten hoe de gezondheid van de bevolking (fysiek, psychologisch en sociaal) zich ontwikkelt gedurende de coronacrisis. Het RIVM onderzoekt ook de langetermijneffecten van beleidsmaatregelen op psychologie, gedrag en de maatschappij (bijvoorbeeld eenzaamheid, drugs- en alcoholgebruik). Lees hier meer.

Depressie

In grote cohortstudies die al een tijdje lopen worden meer dan 3000 proefpersonen opnieuw beoordeeld. Dit gebeurt online. Het gaat om NESDA (Nederlandse Studie naar Depressie en Angst), NESDO (Nederlandse Studie naar Depressie bij Ouderen) en NOCDA (studie naar het ontstaan en beloop van de obsessieve compulsieve stoornis).

De onderzoekers meten psychische symptomen en gaan na hoe de deelnemers omgaan met de covid-19-pandemie.  Zij maken individuele vergelijkingen mogelijk met perioden vóór het coronavirus. Inmiddels zijn er ruim 6000 metingen gedaan en is er een NWO fast track-subsidie toegekend. Meer info: https://www.nesda.nl/

Welzijn ouderen

Sinds 1992 brengen onderzoekers van Amsterdam UMC en de Vrije Universiteit het leven van Nederlandse ouderen in kaart. Elke drie jaar worden duizenden ouderen, verspreid over Nederland, uitgebreid geïnterviewd. Ook doen zij mee aan lichamelijke en cognitieve tests. Het gaat om gegevens over het functioneren van deze ouderen op lichamelijk, sociaal, mentaal en emotioneel gebied.

Binnen dit cohort loopt al langer onderzoek naar eenzaamheid en kwetsbaarheid onder ouderen. Bij ruim 1.100 deelnemers is inmiddels een extra covid-vragenlijst afgenomen. Op basis van de antwoorden wordt de impact van de coronacrisis zo breed mogelijk in kaart gebracht. Lees hier meer.