Consortium onderzoekt longschade en chronische klachten door covid-19

Mensen die genezen van covid-19, hebben nog geruime tijd gezondheidsklachten. Hoe dat op de langere termijn uitpakt, is onduidelijk. Het Nederlandse consortium Precision Medicine for more Oxygen (P402) onderzoekt onder leiding van Amsterdam UMC het ontstaan van deze chronische klachten. Ook willen de wetenschappers weten wie hier vatbaar voor zijn.

Ziekenhuispatiënten en patiënten die bij de huisarts hebben aangegeven dat ze nog lange tijd klachten ondervinden, krijgen momenteel een verwijzing naar een post-corona kliniek. In deze kliniek worden onder andere longfunctietesten, CT-scans en laboratoriumbepalingen gedaan. Daarnaast vullen de patiënten vragenlijsten in. De P402-onderzoekers voegen daar een aantal nieuwe metingen aan toe. De extra metingen zullen gedaan worden bij patiënten van middelbare leeftijd die ongeveer 3 en 12 maanden na het ontstaan van covid-19 de poli bezoeken.

Bij honderd deelnemers aan dit onderzoek worden state-of-the-art metingen uitgevoerd. Er worden bijvoorbeeld extra monsters afgenomen. Met behulp van verschillende ‘-omics’-metingen (een methode om zeer uitgebreid bijvoorbeeld de regulatie van genen, de stofwisseling of bacteriën in het lichaam in kaart te brengen) proberen de onderzoekers eventuele verschillen te ontdekken in de biologische reactie van patiënten die op lange termijn klachten houden.

Omgeving

Ook wordt het exposoom van deze patiënten in kaart gebracht. Dit zijn factoren waaraan mensen blootgesteld worden in het dagelijkse leven, zoals chemische stoffen, luchtverontreiniging, maar ook leefstijlfactoren zoals roken, voedingsinname en fysieke activiteit.

De deelnemers ontvangen apparaten die hun blootstelling en fysieke activiteit meten. Een voorbeeld is een armbandje dat stoffen uit de omgeving opvangt, en later door de onderzoekers geanalyseerd wordt. De CT-scans, die de patiënten standaard krijgen, worden geanalyseerd met behulp van geavanceerde kunstmatige intelligentie-technieken.

Interventie voeding en activiteit

Daarnaast krijgen de deelnemers een interventie gericht op voeding en fysieke activiteit aangeboden. De verwachting is dat dit de kwaliteit van hun leven gunstig beïnvloedt. Verder wordt er met behulp van experimentele celmodellen laboratoriumonderzoek gedaan naar factoren en mechanismen die een ernstiger verloop voorspellen. Met behulp van big data-analyse zal een patroon gezocht worden in de data dat in toekomstige patiënten voorspelt wie vatbaar is voor het ontwikkelen van chronische klachten na de ziekte.

Nationaal Programma Longonderzoek

Het onderzoek wordt mede mogelijk gemaakt door Topsector Life Sciences & Health (Health~Holland). Het P402-consortium is ontstaan uit het Nationaal Programma Longonderzoek, opgezet door het Nederlands Respiratoir Samenwerkingsverband (NRS), in samenwerking met andere longverenigingen, onderzoekers, zorgprofessionals, patiënten en bedrijven.

Partners en sponsors van het P402-covid project zijn Amsterdam UMC, LUMC, UMCG, UMC Utrecht, Universiteit Utrecht, Universiteit Maastricht en Maastricht UMC+, Boehringer Ingelheim, Breathomix, Fluidda, Novartis, Ortec Logiqcare, Philips, Quantib-U, Smartfish, SODAQ, Thirona, en TopMD. Het consortium wordt geleid door prof. dr. Anke-Hilse Maitland-van der Zee van Amsterdam UMC.