Een coronapandemie ga je natuurlijk niet in je eentje te lijf. In veel van de gepubliceerde studies bundelden Amsterdam UMC-wetenschappers hun krachten met collega’s van andere organisaties, zowel binnen Nederland als daarbuiten. De lijst van samenwerkingspartners vermeldt onder meer de Engelse National Health Service, goed voor 48 publicaties met Amsterdam UMC’ers, de universiteit van Manitoba (Canada, 43 publicaties) en Harvard (Verenigde Staten, 28 publicaties).
Meer in petto
Mooie mijlpaal, 500 publicaties, en daar blijft het niet bij. Zo lopen in Amsterdam UMC nog ruim 120 corona-gerelateerde onderzoeken. Volgens onderzoeker Martijn van Oijen, betrokken bij de covid-19 Taskforce Research, is er een grote diversiteit aan onderwerpen: “De gepubliceerde stukken beslaan het gehele spectrum van preklinisch en klinisch onderzoek, van zeer basaal onderzoek op het gebied van diagnostiek tot aan impact op de samenleving.” Zowel binnen als buiten Amsterdam UMC vinden verschillende disciplines elkaar (zie figuur 1).
Figuur 1: Visualisatie van de eerste 500 wetenschappelijke covid-19 publicaties van Amsterdam UMC
De visualisatie is gemaakt op basis van de meest voorkomende sleutelwoorden van de 500 publicaties en er is gemeten hoe frequent ze voorkomen (geïllustreerd door de grootte van de cirkels). Zo illustreert de rode kleur het onderzoek naar het effect van covid-19 op geestelijke gezondheid, in verzorgingstehuizen en andere aan public health gerelateerde onderwerpen. Donkerblauw staat voor onderzoek naar de ontwikkeling van testen en diagnostiek. Groen illustreert onder andere immunologisch onderzoek, en paars onderzoek naar de infectie.
Covid-19-database en -biobank
Hoogleraar Mat Daemen, voorzitter van de ‘taskforce’ die het covid-19-onderzoek binnen Amsterdam UMC aanstuurt, is nog een beetje beduusd over die grote wetenschappelijke productie. Juist omdat de pandemie aanvankelijk voor het wetenschappelijk onderzoek negatief leek uit te pakken. “Die tendens hebben we om kunnen buigen naar een goed functionerend platform, waarop alle onderzoekers elkaar konden vinden”, stelt hij vast. Van meet af aan hebben de onderzoekers zowel feitelijke gegevens als monsters (lichaamsmateriaal) verzameld, resulterend in een omvangrijke covid-19-database en een dito biobank. “Samen vormen die het vliegwiel voor zowel onderzoek als nieuwe samenwerkingen”, aldus Daemen.
Impactvolle publicaties
De vijf meest geciteerde artikelen zijn op dit moment:
- Nature Medicine, 16 March 2020, Breadth of concomitant immune responses prior to patient recovery: a case report of non-severe COVID-19.
- Journal of Thrombosis and haemostasis, 5 May 2020, Incidence of venous thromboembolism in hospitalized patients with COVID-19.
- Nature Human Behavior, 30 April 2020, Using social and behavioural science to support COVID-19 pandemic response.
- JAMA, 10 July 2020, Pathophysiology, transmission, diagnosis, and treatment of coronavirus disease 2019.
- Lancet Diabetes Endocrinology, 8 June 2020, Practical recommendations for the management of diabetes in patients with COVID-19.
