Nabestaanden van lichaamsdonoren hebben maar heel kort de tijd om te rouwen bij het lichaam van hun dierbare. Als een lichaam ter beschikking is gesteld voor de wetenschap wordt het lichaam namelijk maximaal 24 uur na het overlijden opgehaald. Dit is nodig, omdat er een speciale behandeling nodig is om het lichaam te kunnen gebruiken voor wetenschappelijk onderzoek en/of onderwijs. Omdat die rouwperiode voor de nabestaanden zo kort is en een begrafenis of crematie niet kan plaatsvinden, wordt jaarlijks een herdenkingsdienst georganiseerd. Dit jaar liep het vanwege de coronamaatregelen wat anders. Jeroen Geurts, hoofd van de afdeling anatomie en neurowetenschappen, locatie VUmc: “Deze mensen leveren met hun lichaam een enorme bijdrage aan medisch onderwijs en onderzoek en daarmee aan de verbetering van de gezondheidszorg. We staan met deze film met veel respect stil bij het grote offer wat ze hiermee brengen.”
Respect
In de film komen verschillende artsen en onderzoekers aan het woord. Zij benadrukken het belang van het ter beschikking stellen van lichamen voor de wetenschap en het medisch onderwijs. Een specialist in opleiding schetst de cruciale rol van het anatomie-onderwijs in hun opleiding: je kunt wel boeken bestuderen, maar in de “echte” wereld blijkt de anatomie toch vele malen complexer.
Monument
In 2015 is op De Nieuwe Ooster een monument voor de lichaamsdonoren geplaatst. Léon van Kuijk maakte dit kunstwerk, een geabstraheerde torso van gepolijst staal. Andere jaren worden hier als afsluiting van de herdenking witte rozen neergelegd door de aanwezigen. Het monument wordt dan al snel een witte bloemenzee. Ook de film eindigt bij het monument. Hier verzorgt een koor bestaand uit medici een stemmig einde van deze digitale herdenking. Jeroen Geurts: “Het is ieder jaar weer een bijzonder moment om samen stil te staan bij de mensen die deze bijzondere gift hebben gedaan. Wij vinden het heel eervol op deze manier iets voor hen en de nabestaanden terug te kunnen doen.”
Mocht u het monument willen bezoeken, dan kan tijdens openingstijden van gedenkpark De Nieuwe Ooster.
Ga hier naar de gedenkfilm De Wandeling.
tekst: Jan Spee
foto: Edwin Butter
