Informatietechnologie en het goed toepassen in de zorg is al belangrijk, maar wordt nog veel belangrijker. Het is daarom logisch dat het ministerie van Volksgezondheid (VWS) de ontwikkelingen op de voet wil volgen, gevoed met ervaringen uit de praktijk. Daarom is Marlies Schijven, hoogleraar Chirurgie en deskundige op het gebied van e-health van Amsterdam UMC, bij VWS aangesteld tot Chief Medical Information Officer.

Het is een nieuwe ontwikkeling bij VWS om meer zorgverleners te betrekken bij de ontwikkeling van beleid. Daarom werd eind vorig jaar collega-hoogleraar Acute Ouderenzorg van Amsterdam UMC Bianca Buurman aangesteld tot Chief Nursing Officer. Zij adviseert over verpleegkundige vragen. Schijven: “Ambtenaren bij VWS hebben behoefte aan een arts die vanuit de praktijk weet welke problemen er spelen met nog meer bits en bytes in de zorg. Via het online netwerk kwamen ze bij mij uit, en is me gevraagd of de nieuwe functie iets voor me is.”

Dat het ministerie op Schijven uitkomt, is niet zo vreemd. Ze is behalve chirurg ook expert op het gebied van elektronica en ICT-oplossingen in de zorg. Haar leerstoel behelst Chirurgie en in het bijzonder Serious Gaming, Simulation en Applied Mobile Healthcare. Ze kwam in het nieuws met ideeën over een Black Box op de OK (operatiekamer), naar analogie van de luchtvaart. Dat apparaat legt alle handelingen op de OK vast en die informatie kan dan later worden gebruikt om de operatie na te lopen met het doel om ervan te leren.


Elektronisch patiëntendossier

Er zijn veel nieuwe ontwikkelingen in ziekenhuizen die het werk van iedereen in de zorg ingrijpend gaan veranderen of al hebben veranderd. “Ik noem de invoering van het elektronisch patiëntendossier, bij Amsterdam UMC is dat EPIC. Er komen steeds meer toepassingen van e-health, zoals Artificial Intelligence dat een grote vlucht gaat nemen in de medische zorg. Met de technologie alleen ben je er zeker nog niet, je moet goed nadenken over het veilig inzetten ervan, passend in cultuur, regelgeving en juridisch kader.”

Schijven was al buiten het ziekenhuis in beeld met dit soort onderwerpen. Zo is ze projectleider van het e-health programma van het Citrien fonds van de Nederlandse Federatie Universiteiten, een programma van zorgsubsidie organisatie ZonMw, dat zorg met e-health beter toegankelijk wil maken. Belangrijke projecten daaruit zijn: Telemonitoring Hartklachten, Telemonitoring Zwangeren, Telemonitoring Vitale functies en Medicatieverificatie via het patiëntenportaal.


Druk

De nieuwe Chief Medical Information Officer gaat een dag in de week aan de slag bij VWS. Het ministerie wilde haar twee dagen, maar dat vond ze te veel. Voor de andere dag wordt een andere dokter aangetrokken. “Leuk”, vindt ze. “Zo houd je elkaar scherp.”  De nieuwe klus gaat overigens niet ten koste van haar bestaande werk in Amsterdam UMC. “Er gaat niets af, er komt gewoon iets bij. Ik heb het altijd druk. Eigenlijk weet ik niet beter. Dat is een beetje chirurg-eigen. Ik blijf gewoon dokter en bemoei me daarnaast met veel plezier met de gezondheidszorg van de toekomst.”

Bij het ministerie hoopt Schijven dat ze de ambtelijke wereld kan helpen beter te begrijpen wat de feitelijke gang van zaken is in het ziekenhuis. “Hoe wordt er gewerkt en hoe doe je het zodanig dat de zorg, zorgverleners en zoveel mogelijk patiënten ervan profiteren. Het moet bovendien aantoonbaar zinnig zijn.”

Videoconsult
Als aandachtspunt noemt ze een nieuwe ontwikkeling die iedereen kan raken, het video-consult. “Dat is een mooie gedachte, maar het vereist veel nadenkwerk over hoe dat goed te doen. Ik pleit ervoor om dit mogelijk te maken via het elektronisch patiëntendossier. Dat is behalve gemakkelijk gewoon veilig voor de patiënt. Je weet immers wie-wie is, want je communiceert via het dossier -en zo heeft de arts tijdens het gesprek alle gegevens bij de hand. Het verstoort de workflow dus niet.”
Met elkaar goed nadenken over zinnig gebruik van zorgtechnologie deed Schijven al vanuit haar rol als coördinator e-health voor AmsterdamUMC, en vanaf 1 april dus ook bij VWS.

Tekst: Marc van den Broek
Foto: Elmer Bets