Onderzoekers van Amsterdam UMC en Vrije Universiteit gaan onderzoek doen met levende zenuwcellen van zowel patiënten met de ziekte van Parkinson als met frontotemporale dementie (FTD). Dit onderzoek ondersteunt uiteindelijk de medicijnontwikkeling voor FTD en Parkinson. Onlangs is hiervoor een subsidie toegekend door het Topconsortium voor Kennis en Innovatie (TKI).

De ziekte van Parkinson en FTD ontstaan door verschillende biologische processen. Daarnaast hebben beide ziektes soms ook een erfelijke oorzaak. Dat er niet één ziektemechanisme is, maakt de zoektocht naar medicijnen extra moeilijk. Drie onderzoekers met verschillende achtergronden gaan deze twee ziektes met dezelfde aanpak onderzoeken.

Biobank
Er wordt een biobank opgezet voor stamcellen van FTD- en Parkinsonpatiënten waarmee de onderzoekers levende zenuwcellen kunnen gaan kweken. Ze vergelijken de eiwitprofielen van de opgekweekte zenuwcellen met de eiwitprofielen in de hersenen van deze patiënten met FTD of Parkinson na hun overlijden. Door het combineren van zowel klinische, genetische, pathologische en moleculaire informatie van de stamcellen en hersenweefsel, kunnen de onderzoekers ziekteprocessen ontrafelen die gemeenschappelijk of uniek zijn voor deze veel voorkomende ziektebeelden.

Samenwerking
Met de kennis uit dit onderzoek willen de onderzoekers op een snelle en efficiënte manier bijdragen aan medicijnontwikkeling voor de ziekte van Parkinson en FTD. De firma Roche zal bijdragen aan het onderzoek. Patiënten uit heel Nederland kunnen hieraan deelnemen. Het onderzoek begint in het najaar van 2020 en gaat vier jaar duren.
Totale subsidie inclusief bijdrage van Roche is 1.079.200 euro.

Het onderzoek wordt uitgevoerd door neurowetenschapper Wilma van de Berg (afdeling Anatomie & Neurowetenschappen) en neuroloog Yolande Pijnenburg (Alzheimercentrum Amsterdam) samen met Guus Smit (Amsterdam Neuroscience, afdeling Moleculaire en cellulaire neurobiologie, VU).

Tekst: Melanie Bemer