Honderden vrouwen deelden na een oproep hun negatieve ervaringen met de geboortezorg. Onderzoeker Marit van der Pijl van Amsterdam UMC analyseerde de verhalen: “Ze geven inzicht in hoe een slechte bejegening kan leiden tot een negatieve of traumatische bevallingservaring. We kunnen hier veel van leren.” Het onderzoek is gepubliceerd in het internationale tijdschrift Plos One.

In 2016 riep de Stichting Geboortebeweging vrouwen via Facebook op om hun verhaal te doen over negatieve ervaringen met de zorg rondom de bevalling onder de noemer #genoeggezwegen. De Stichting Geboortebeweging maakt zich sterk voor rechten van vrouwen tijdens hun zwangerschap, bevalling en kraamtijd. 

Ruim 400 vrouwen gaven gehoor aan de oproep. De afdeling Midwifery Science van Amsterdam UMC deed vervolgens onderzoek naar de verhalen. Daaruit blijkt dat het gevoel van machteloosheid bij de vrouwen overheerst. Van der Pijl: “Gebrek aan toestemming was het meest genoemde onderwerp. Vrouwen beschreven hoe handelingen tijdens de bevalling werden uitgevoerd zonder dat zij hierover geïnformeerd waren of om hun toestemming was gevraagd. Bijvoorbeeld bij het zetten van een knip. De vrouwen spraken hier over het verlies van controle en autonomie.”

Buitenspel gezet
Vrouwen gaven bovendien aan dat ze zich vaak niet serieus genomen voelden tijdens de bevalling. Ze beschreven dat niet naar hen werd geluisterd als zij zorgen of pijn uitten naar zorgverleners. Zo voelden zij zich buitenspel gezet, alsof de bevalling was overgenomen en zij er niet toe deden. Vrouwen beschreven ook een gebrek aan steun en compassie.

Enkele vrouwen meldden dat zij lichamelijke handelingen hadden ervaren als gewelddadig. Bijvoorbeeld het hardhandig op de buik drukken of het gedwongen vasthouden van de benen tijdens de bevalling.

Nog steeds nachtmerries
Ondanks een grote variatie in de verhalen werd door vrouwen vaak een gevoel van machteloosheid beschreven. Sommige ervaringen waren al van langer geleden, maar vrouwen gaven aan nog steeds nachtmerries te hebben. Van der Pijl: “In deze publicatie gaat het om een kwalitatieve analyse van bestaande verhalen van vrouwen die zijn gedeeld als reactie op de oproep #genoeggezwegen. Wij hebben geen contact met deze vrouwen gehad. We gaan daarom vervolgonderzoek doen: een gedegen vragenlijst uitzetten onder bevallen vrouwen, met als doel meer informatie verzamelen over dit belangrijke aspect van de geboortezorg in Nederland.”

De geboortebeweging heeft alle reacties op Facebook geplaatst

Tekst: Jan Spee
Foto: Shutterstock