Eigenlijk staat niet de geneeskunde, maar de evolutiebiologie aan de basis van Van den Borns interesse. "Gezondheidsverschillen zijn soms evolutionair bepaald, en daarmee genetisch vastgelegd. Dat kan nuttig zijn maar is soms niet meer ‘noodzakelijk’. Denk aan genen die ervoor zorgen dat je extra goed zout opneemt. Dat kan een voordeel zijn geweest wanneer een bevolking in heel droge gebieden woonde, maar kan in de huidige tijd leiden tot problemen met hoge bloeddruk," vertelt Van den Born. Hij wil zijn leerstoel gebruiken om beter te snappen waaróm gezondheidsproblemen onder bevolkingsgroepen verschillend zijn.
Ook in zijn eigen werk bij locatie AMC zag de arts verschillen in ziektebeelden bij diverse etnische groepen. "Sinds jaar en dag vielen mij de etnische verschillen in cardiovasculaire aandoeningen op. Ik promoveerde op onderzoek naar ernstige hypertensie (hoge bloeddruk) bij West Afrikanen – dat kwam onder deze groep veel vaker voor dan bijvoorbeeld onder hindoestanen. Ik wil weten waarom."
Maatschappelijke impact
Van den Born is zich bewust van de maatschappelijke impact van onderzoek naar etnische verschillen. De uitkomsten van dit type onderzoek worden vaak gekaapt in negatieve of oordelende discussies. Hij wil daarom een veel grotere nadruk leggen op de positieve kant. Dit doet hij al vele jaren als opleider van jonge artsen, door specifiek onderwijs te geven over diversiteit en gezondheidsverschillen. "Maar in de politiek en het publieke debat hebben we het er al een poos gewoon ‘niet’ over. Het is blijkbaar makkelijker om je niet aan dit onderwerp te branden. Terwijl kennis over diversiteit in de geneeskunde helpt bij betere behandeling, preventie en vroegopsporing. Wij hebben de plicht om te kijken naar waarom gezondheidsverschillen bestaan."
Van den Born is betrokken bij de grootscheepse Heliusstudie, een al jaren lopend onderzoek naar gezondheidsverschillen onder bijna 25.000 Amsterdammers van diverse komaf.
Tekst: Loes Magnin
