Donderdag is deze prijs uitgereikt voor een project van Henk Schallig over de diagnose en behandeling van jonge kinderen met koorts in Afrika. De andere Parel ging woensdag naar het team van cardio-thoracaal chirurg Dave Koolbergen voor zijn onderzoek om complicaties na een openhartoperatie te verminderen.
Onnodig gebruik antibiotica
Henk Schallig zet zich in voor het terugdringen van onnodig gebruik van antimalariamiddelen en antibiotica. “Ik houd me bezig met het verbeteren van de diagnostiek van koortsende ziekten.” Zo vat Schallig zijn omvangrijke onderzoeksprogramma samen dat bestaat uit studies naar betere diagnoses en behandelingen voor kinderen met koorts in Afrika. “Alleen met een juiste diagnose kan je een ziekte gericht behandelen en onnodig medicijn gebruik voorkomen.”
Schallig ontwikkelde onder andere een malariatest die beter presteert dan de veelgebruikte, maar minder nauwkeurige malaria-sneltesten. Hij paste de testmethode zó aan dat deze ook bruikbaar is in Afrikaanse landen.
Schallig: “Bepaalde ingewikkelde stappen in het chemische testproces hebben we weten te omzeilen. Ook hebben we apparatuur ontwikkeld die kan draaien op zonnecellen, zodat deze test bruikbaar is in gebieden zonder elektriciteit. Schallig werkte verder aan nieuwe diagnostische testen voor kinderen met koorts en aan betere richtlijnen voor de behandeling van kinderen met infecties.
Schallig is verheugd met de Parel en benadrukt dat deze eer toekomt aan zijn hele team, niet in de laatste plaats aan de wetenschappers uit Burkina Faso met wie hij al jaren samenwerkt.
Terugdringen complicaties na openhartoperatie
Koolbergen en zijn team doen al jaren onderzoek naar complicaties door bloedverlies en stollingen na een openhartoperatie. Dit leidt tot complicaties zoals extra bloedtransfusies, extra IC ligdagen, maar ook tot operatieve ingrepen; in het ergste geval is een acute her-operaties nodig. Koolbergen heeft een methode ontwikkeld om die complicaties te voorkomen. Hij heeft het bedrijf Haermonics opgericht om zijn vinding naar de markt te brengen. Koolbergen en zijn team kregen de Parel voor de wijze waarop zij gebruikers bij de ontwikkeling betrokken, investeerders vonden en de stap naar de markt dichterbij brachten. “Dit project levert een belangrijke bijdrage aan toegankelijke en doelmatige zorg”, aldus Veronique Timmerhuis, algemeen directeur van ZonMw.
Koolbergen: “Bij ongeveer 17 procent van de patiënten treden complicaties op na de operaties die kunnen leiden tot heroperaties en sterfte. Wij hebben een methode ontwikkeld om na de operaties het hartzakje te spoelen om stolselvorming en excessief bloedverlies te voorkomen.” Haermonics ontwikkelt met partners het apparaat, waarbij de arts beter zicht krijgt op bloedverlies en de druk in het hartzakje. Het team verwacht dat over twee tot drie jaar voor elkaar te hebben.
Video van hearmonics over dit project.
“Tot die tijd spoelen we in Amsterdam UMC af ten toe patiënten bij wie we complicaties verwachten”, zegt Koolbergen. “Ik denk dat we met deze nieuwe methode het aantal complicaties door bloedingen na de operaties kunnen terugbrengen en onnodige her-operaties kunnen voorkomen. Een enorme winst.”
