Nu echt maar eens stoppen met roken? Het MeMo-lab van Amsterdam UMC experimenteert met een behandeling om het verlangen naar sigaretten de kop in te drukken, en zoekt nog deelnemers. Tijdsinvestering: ruim 6 uur, verspreid over 5 achtereenvolgende dagen. Enige voorwaarde en grootste uitdaging: al die tijd mag je niet roken.

Het rookgeheugen, daarom draait het in de experimentele behandeling die de afdeling Anatomie en Neurowetenschappen de komende maanden aanbiedt. “Onze methode wortelt in de traumabehandeling”, zegt  onderzoeker Rianne Werner van het MeMo-lab. “Het idee is dat er aan roken, net als aan andere verslavingen, diepgewortelde persoonlijke herinneringen gekoppeld zijn. Door dat ‘rookgeheugen’ heeft elke roker zijn eigen situaties en plekken die de behoefte aan een sigaret opwekken. Een lange autorit, de koffie na het eten, het moment dat je je laptop opent om aan het werk te gaan, vul maar in.”

Verbleken

De methode van het MeMo-lab (‘MeMo’ staat voor memory modification) is erop gericht die persoonlijke herinneringen te laten ‘verbleken’. Dat gebeurt in korte sessies waarbij exposure, blootstelling aan prikkels die de rookbehoefte opwekken dus, en behandelmomenten elkaar afwisselen. De hoop is natuurlijk dat de rookbehoefte zo goeddeels of zelfs helemaal de nek wordt omgedraaid.

80 deelnemers gezocht

Eigenlijk hadden de behandelingen, uitgevoerd in het kader van een omvangrijk effectiviteitsonderzoek,  begin maart al van start moeten gaan. Maar de coronacrisis gooide roet in het eten. Inmiddels is alles in gereedheid voor een coronaveilige nieuwe start, met ruimte voor in totaal 80 deelnemers. Wat staat die deelnemers te wachten?

Werner: “Vooraf vragen we iedereen om foto’s op te sturen van situaties die voor hem of haar met roken geassocieerd zijn. Hier in het MeMo-lab wandelt elke deelnemer vervolgens op een loopband door een soort virtual reality-landschap, een landschap waarin ook de foto’s zijn verwerkt. Gedurende die wandeling voeren we op gezette tijden interventies uit om het rookgeheugen te beïnvloeden.” Over de aard van die interventies bewaart ze graag het stilzwijgen “om het effect niet te ondergraven”.

Aanmelden

Schoon genoeg van de sigaret en dapper genoeg om het avontuur aan te gaan? Meld je aan via een mailtje naar vergeetroken@amsterdamumc.nl. Proefpersonen moeten tussen de 30 en 50 jaar zijn, minstens 10 sigaretten per dag opsteken en al ten minste 10 jaar roken. Dat is dan ook meteen het addertje onder het gras, want diezelfde deelnemers moeten beloven vanaf 48 uur vóór aanvang van de eerste sessie én gedurende de onderzoeksdagen geen sigaret aan te raken. (Op zich al een leuke opsteker als je dat redt natuurlijk.)

Meer info

In totaal duurt de behandeling zo’n zes uur, verspreid over 5 opeenvolgende werkdagen. Op dinsdag, woensdag en donderdag wordt er gewandeld en behandeld, op maandag en vrijdag staat het ‘meten’ van de rookbehoefte centraal. Voor meer info en aanmelden: kijk op www.memo-lab.nl

Tekst: Simon Knepper
Foto: Shutterstock