Prijswinnaar immunoloog Juan Garcia Vallejo van de afdeling Moleculaire Celbiologie en Immunologie van Amsterdam UMC en ecotoxicoloog Heather Leslie van de Vrije Universiteit Amsterdam werkten samen met kunstenaar Sissel Marie Tonn. Hun winnende science fiction-project "Becoming a Sentinel Species" richt zich op kleine kunststofdeeltjes - microplastics - en sentinelsoorten. Sentinelsoorten zet men in om de effecten van onder andere lucht- en waterverontreinigingen, toxische gassen en ook microplastics te meten. In het science fiction verhaal neemt een denkbeeldig mens de taak op zich om een sentinelsoort te worden door microplastics in het bloed te introduceren. Dit activeert oude immunologische alarmsystemen en roept latente, oude herinneringen op aan de oorsprong van de mens in de oerzee. Het verhaal ontvouwt zich als een meeslepende audiovisuele installatie die het publiek uitnodigt om, mogelijk, ook sentinelsoort te worden.
Zombies en besmetting
De andere winnaar van Amsterdam UMC is hoogleraar Huidinfecties Henry de Vries. Hij ging de verbinding aan met kunstenaar Nadine Botha. Botha’s project is een participatief onderzoeksontwerp naar volksgezondheid, stigma, virussen en ‘othering’. Othering is het bepalen van de eigen positie door te definiëren wat deze niet is. De ‘other’ wordt negatief neergezet en als anders/vreemd. Botha laat deelnemers via een interactief groen scherm en met augmented reality een zombiefilm beleven en laat hen zo het verhaal ontrafelen van besmettelijke sociale othering dat het verspreidt. Het project zet aan tot nadenken over wie werkelijk de andere is in verhalen over uitbraken en de volksgezondheid die momenteel onze dagelijkse realiteit domineren.
Kunst, design en wetenschap
ZonMw (de Nederlandse organisatie voor gezondheidsonderzoek en zorginnovatie) organiseert deze wedstrijd samen met MU Artspace (Eindhoven) en BioArt Laboratories (Eindhoven). Vanaf 11 december zijn de winnende projecten te bewonderen bij het centrum voor visuele cultuur MU Artspace in Eindhoven.
Tekst: Daniëla Cohen
