Maandag 5 oktober
Promotie (VU), Aula, 11.45 uur
Dinja Kruger: Behandeling op maat bij hormoongevoelige borstkanker
Kruger doet onderzoek naar hormoongevoelige borstkanker. Steeds meer vrouwen overleven de ziekte door een aanvullende behandeling met medicijnen afgestemd op het type borstkanker. Vrouwen met hormoongevoelige borstkanker kunnen bijvoorbeeld behandeld worden met hormoontherapie. Desondanks heeft niet elke vrouw een betere kans op overleving met de aanvullende behandeling.
In haar proefschrift beschrijft Kruger de factoren (biomarkers) die kunnen aantonen welke vrouwen met hormoongevoelige borstkanker toch te maken krijgen met terugkeer van de ziekte ondanks de speciale hormoontherapie. Ze kwam erachter dat als er in de kankercellen eiwitten uit bepaalde groeisignaalroutes aanwezig zijn, patiënten minder baat hebben bij de hormoontherapie.
Verder zag ze dat borstkankerpatiënten met uitzaaiingen die behandeld worden met everolimus en exemestaan (een behandelcombinatie van hormoontherapie met een groeisignaalremmer), korter leven als er veel DNA in het bloed wordt gevonden dat afkomstig is van de borstkankercellen. Kruger toont aan dat onderzoek naar biomarkers belangrijk is om een op de patiënt afgestemde behandelkeuze te maken. Borstkanker is de meest voorkomende vorm van kanker bij vrouwen wereldwijd.
Link naar proefschrift
Maandag 5 oktober
Promotie (VU), Aula 13,45 uur
Hans Meel: Behandeling kinderen met hersenstamkanker
Het onderzoek van Meel gaat over de ontwikkeling van een nieuwe behandeling voor diffuus intrinsiek ponsglioom (DIPG), een zeer agressieve en onbehandelbare vorm van kanker in de hersenstam bij kinderen. Hij was betrokken bij de ontwikkeling van de eerste generatie laboratorium- en proefdiermodellen van deze ziekte. Door middel van deze modellen is een eigenschap van DIPG-cellen ontdekt die ervoor zorgt dat deze tumorcellen zeer resistent voor behandeling zijn.
Dinsdag 6 oktober
Promotie (VU), online, 9.45
Eveline Li: De suikerachtige moleculen van het immuunsysteem
Je immuunsysteem spoort continue ziekteverwekkers op in het lichaam en ruimt deze op. Daarnaast controleert je immuunsysteem ook de gezonde cellen en ruimt deze op wanneer zij niet goed meer werken. Alle cellen zijn aan de buitenkant versierd met een code van suikerachtige moleculen (glycanen). Wanneer een cel ziek of beschadigd wordt, verandert deze code mee.
De dendritische cel (DC) is een type immuuncel die een centrale rol speelt in het afweersysteem. Hij kan de code lezen en vervolgens specifieke immuuncellen activeren die nodig zijn bij het opruimen van zieke cellen of beschermen van gezonde cellen. Li heeft onderzocht hoe DCs specifieke glycanen afleest en vervolgens het immuunsysteem aan of uitzet. Deze kennis is gebruikt bij het ontwerp van een nieuwe immuuntherapie bij kanker. Link naar proefschrift
Dinsdag 6 oktober
Promotie (VU), Aula, 11.45 uur
Manon Lette: Meer andacht voor welzijnsaspecten in ouderenzorg
Met de toenemende vergrijzing is de zorg voor thuiswonende ouderen een belangrijk maatschappelijk thema. Lette stelt in haar proefschrift dat er eer aandacht voor welzijnsaspecten nodig is om betere integrale ouderenzorg te verlenen. Veel kwetsbare ouderen hebben behalve fysieke aandoeningen ook problemen van sociale, mentale en cognitieve aard. Ook het sociaal netwerk, de fysieke thuisomgeving en de mobiliteit bepalen of een oudere met gezondheidsklachten toch veilig thuis kan wonen.
Link naar proefschrift
Dinsdag 6 oktober
Promotie (UvA), Agnietenkapel, 12.00 uur
Zachri Ovadja: Beter opereren bij ernstige acne
Hidradenitis suppurativa, een ernstige vorm van acne, is een huidziekte die de kwaliteit van leven ernstig aantast. De behandeling van deze chronische ontsteking van haarzakjes in de huid is een uitdaging voor de arts. Voor ernstige gevallen is het nodig medicijnen en chirurgie combineren. De methode verschilt sterk van land tot land en van ziekenhuis tot arts, want er zijn weinig richtlijnen beschikbaar. Dit proefschrift evalueert de operaties en de tevredenheid daarover bij patiënten.
Link naar proefschrift
Dinsdag 6 oktober
Promotie (UvA), Agnietenkapel, 15.00 uur
Lisa Klinkenberg: Meer Afrikaanse bloeddonoren nodig
Potentiële Afrikaanse bloeddonoren in Nederland weten weinig over bloeddonatie: ze zijn onbekend met de Nederlandse bloedbankorganisatie en zijn ook niet eerder in Nederland gevraagd om bloeddonor te worden. Daardoor overweegt deze groep veelal het bloeddonorschap niet. Dit stelt Klinkenberg in haar proefschrift over het werven van bloeddonoren in migrantengroepen.
Deze vraag is actueel voor patiënten die lijden aan sikkelcelziekte, veroorzaakt door een genetische afwijking waarbij abnormale rode bloedcellen worden gevormd. Veel patiënten zijn van Afrikaanse afkomst. Zij hebben meerdere bloedtransfusies nodig en het is van groot belang dat er passend bloed beschikbaar is. Daarbij zijn donoren met een Afrikaanse achtergrond van levensbelang. Dit proefschrift geeft aanbevelingen hoe deze groep bereikt kan worden.
Klinkenberg constateert dat donoren met een Afrikaanse achtergrond intensiever benaderd moeten worden. Ze heeft wervingsmateriaal getest zoals een artikel in een magazine en berichten op Facebook. Het lijkt het erop dat dit het bewustzijn verhoogt rond donatie en dat het een gunstige invloed heeft op de intentie om bloed te doneren. Uiteindelijk leidt dat tot meer donorregistraties.
Link naar proefschrift
Donderdag 8 oktober
Promotie (UvA), Agnietenkapel, 10.00 u
Dewi van Harskamp: Onderzoek naar aangeboren stofwisselingsziekten met tracers
Tracers zijn stabiele stoffen die van nature in het lichaam voorkomen. Hiermee is het mogelijk om onderzoek te doen naar de stofwisseling in levende mensen. De tracers worden toegediend en hun aanwezigheid wordt daarna gemeten in adem, urine of bloed. Ze kunnen zowel in hun onveranderde vorm als in een gemetaboliseerde vorm worden gemeten. Daarmee is het mogelijk de stofwisseling te volgen. In dit proefschrift worden zowel technische aspecten als klinische toepassingen van tracers beschreven. Vooral voor aangeboren stofwisselingsziekten is deze techniek interessant.
Link naar proefschrift
Donderdag 8 oktober
Promotie (VU), Aula, 13.45 uur
Laura Meijer: Betere diagnostiek van periampullaire tumoren
‘Periampullaire tumoren’ is een overkoepelende benaming voor alle tumoren die ontstaan in de kop van het pancreas, zoals alvleesklierkanker, galwegkanker en duodenumkanker. Op dit moment is het nog niet mogelijk om met zekerheid een juiste diagnose te stellen. In het proefschrift van promovendus Meijer wordt de waarde van een aantal veelbelovende biomarkers geëvalueerd door de expressie van deze markers in bloed van patiënten met periampullaire tumoren te vergelijken met gezonde individuen en patiënten met goedaardige afwijkingen. Met als doel een duidelijker diagnose in de toekomst.
Link naar proefschrift
Vrijdag 9 oktober
Promotie (UvA), Agnietenkapel, 10.00 u
Deepami Poramba-Liyanage: Moleculaire snapshots van DNA
Bijna iedereen weet hoe DNA eruit ziet: een dubbele spiraalvormige, gedraaide ladderstructuur. Elke cel in ons lichaam heeft een complete set DNA, ons genoom, netjes weggestopt in een zakje, de kern. Als we inzoomen op de kern en goed naar het DNA kijken, dan zien we dat het DNA omgeven is door eiwitten (moleculaire machines) die helpen bij het lezen van wat er in het DNA staat. Toch is het niet mogelijk precies in te zoomen op een enkele locatie. De promovenda heeft dat geprobeerd door een specifiek deel van het DNA te bekijken om uit te vinden wat daar precies gebeurt.
Ze is erin geslaagd gedetailleerde en nauwkeurige moleculaire snapshots te maken. Daarmee is het mogelijk om belangrijke informatie te verzamelen van enkele belangrijke moleculaire machines binnen de kern. Op die manier wist de promovenda hun ware en enigszins dubbele rol te achterhalen. Met deze kennis kunnen de moleculaire mechanismen voor therapeutische doeleinden worden gebruikt.
Link naar proefschrift
Vrijdag 9 oktober
Promotie (UvA), Agnietenkapel, 13.00 u
Marieke de Roo: Betere beeldvorming bij breuk handwortelbeentjes
De menselijke pols bevat acht handwortelbeentjes. Eén daarvan, het zogenoemde scafoïd, speelt een sleutelrol in de stabiliteit van het gewricht. Een scafoïd-breuk komt veel voor en als de genezing ervan mislukt, ontstaat artrose die leidt tot een ineenstorting van de botjes tussen hand en pols (de handwortel). Om de behandeling voor te bereiden, wordt tot nu toe het meeste onderzoek gedaan met de pols in rust. Dit proefschrift behandelt een nieuwe beeldvormingstechniek: vierdimensionale (4D)-CT beeldvorming om de polsbeweging te analyseren.
Link naar proefschrift
Vrijdag 9 oktober
Promotie (UvA), Aula, 14.00 u
Felix Behr: Afweermechanisme in huid, long en darm
Ons lichaam wordt blootgesteld aan ziekteverwekkers, waaronder virussen en bacteriën. Deze komen het lichaam binnen via barrièreweefsel, zoals huid, longen en darm. Als reactie op deze infecties worden gespecialiseerde immuuncellen gevormd, de zogenaamde weefsel-resident geheugen T-cellen. Behr heeft onderzocht welke genen een belangrijke rol spelen in de ontwikkeling van deze immuuncellen en hoe deze cellen reageren op herinfecties.
Link naar proefschrift
Vrijdag 9 oktober
Promotie (UvA), Agnietenkapel, 16.00 u
Eliza Hagens: Uitzaaiing van slokdarmkanker
Dit proefschrift biedt fundamentele informatie voor onderzoek naar het uitzaaiingspatroon van slokdarmkanker naar de lymfeklieren. Hiermee kan de arts bepalen welke klieren hij moet laten bestralen of laten weghalen tijdens een operatie. Meer kennis van het uitzaaiingspatroon kan een onnodig grote operatie voorkomen en de zekerheid bieden dat de chirurg voldoende lymfeklieren verwijdert. Verder beschrijft Hagen onderzoeken die voorspellen welke patiënten een groot risico hebben op postoperatieve complicaties.
Link naar proefschrift
