Een indrukwekkende optocht van 150 mensen met elk een witte roos in hun hand. Dat was het hoogtepunt van een dag voor nabestaanden van mensen die hun lichaam ter beschikking hebben gesteld aan de wetenschap. De stoet trok zaterdagmiddag naar de gemeentelijke begraafplaats De Nieuwe Ooster in Amsterdam Oost/Watergraafsmeer. Zo wilde de afdeling Medische Biologie haar dankbaarheid tonen aan mensen die hun lichaam aan de wetenschap schonken.

Nabestaanden van mensen die het afgelopen jaar hun lichaam aan het AMC hebben gedoneerd, kunnen zo gezamenlijk rouwen, zei Roelof Jan Oostra, hoofd van de afdeling Medische Biologie bij de ontvangst van de nabestaanden. "Gezamenlijk rouwen omdat u allen nabestaande bent van iemand die zijn of haar lichaam geschonken heeft aan de wetenschap. Maar die u met lege handen achterliet. Want u heeft allen ervaren hoe weinig tijd er is om na het overlijden afscheid te nemen. Tijd die nodig is om te rouwen over het verlies van een dierbare."

Mensen die hun lichaam ter beschikking stellen, hebben geen graf. Hun as is niet uitgestrooid op een plek die de nabestaanden hebben uitgekozen. Hoe mooi het ook is dat mensen hun lichaam doneren, voor nabestaanden kan het heftig zijn om geen afscheid te kunnen nemen van hun geliefde. Een lichaam moet namelijk binnen 24 uur na overlijden bij Amsterdam UMC, locatie AMC worden binnengebracht, zodat het op de juiste manier kan worden geconserveerd.  Vervolgens wordt het gebruikt voor onderzoek en onderwijs. Op den duur wordt het lichaam gecremeerd en sinds kort uitgestrooid op De Nieuwe Ooster. Daar staat ook sinds een aantal jaren een monument.

Gedicht

De herdenkingsbijeenkomst, de eerste die vanuit de locatie AMC werd georganiseerd, begon in de Koningskerk vlakbij de begraafplaats. De combo van de AMC-bigband omlijstte de bijeenkomst met jazzmuziek. Daar kregen de ongeveer 150 nabestaanden koffie, en waren er toespraken van Roelof Jan Oostra en Daan Zilver. Zilver geeft anatomische les aan medestudenten en benadrukte hoe belangrijk het voor hem is dat mensen zich ter beschikking stellen.

Mara Clerx, verantwoordelijk voor het onderwijs aan studenten in de snijzalen, las het volgende gedicht:

Al kennen wij u niet, wij zijn u dankbaar

U maakte voor de wetenschap dit prachtige gebaar

Wij zijn vereerd deel te mogen nemen aan uw laatste wens

Alleen al daarom bent u een prachtig mens

Na het leggen van de bloemen bij het monument, dat een aantal jaar geleden is neergezet, kon wie nog wil, vragen stellen aan de medewerkers van de afdeling Medische Biologie of rustig met elkaar praten.

Samen met VUmc

Deze bijeenkomst komt in navolging van een soortgelijk initiatief van de collega’s van locatie VUmc. Er zijn plannen om in de verre toekomst samen herdenkingsbijeenkomsten te gaan organiseren op De Nieuwe Ooster.

Tekst: Marc van den Broek

Foto: Edwin Butter Fotografie