Je zou het een beweging kunnen noemen van zorgmedewerkers die de mens in de arts weer op de voorgrond willen krijgen. “Een arts die oog heeft voor de patiënt, en niet het systeem leidend laat zijn”, benadrukt Claire Loots. Zij studeerde Huisartsgeneeskunde bij Amsterdam UMC, promoveerde er en liep er co-schappen. Tegenwoordig is ze huisarts in een achterstandswijk in Haarlem en werkt ze aan onderwijs in medisch leiderschap voor de huisartsenopleiding van locatie AMC.
Vertel eens over het ontstaan van Leading Doctors.
Loots: “Na je co-schappen ben je vooral bezig met de vraag welke richting je binnen de geneeskunde zal kiezen. Samen met Heleen had ik een coachingbedrijf opgericht – Geneeskeuze – om geneeskundestudenten hierbij te helpen. Al snel merkten we dat er andere vragen naar boven kwamen: wat voor mens ben je, hoe zou je als arts willen zijn, hoe voorkom je een burn-out? Met andere woorden: hoe blijf je jezelf, hoe blijf je als dokter in de lead? Dat werd Leading Doctors. We zijn meer dan een trainingsbedrijf. Onze stichting wil de mens weer centraal zetten in de zorg. Zowel de mens in de arts als in de patiënt.”
Dat klinkt heel mooi, hoe wil je dat voor elkaar krijgen?
“We geven trainingen en workshops over persoonlijk en medisch leiderschap waarin we bijvoorbeeld leren hoe je je talenten omzet in de praktijk. Tijdens de trainingen denken deelnemers na over wat ervoor zorgt dat je lol hebt in je werk: wat geeft energie, waar kom je iedere dag je bed voor uit? En wat kost een hoop energie? Daarnaast leren artsen in opleiding hoe je feedback kunt geven in een sterk hiërarchisch systeem als een ziekenhuis. Want als je jezelf weet te blijven, werk je ook lekkerder. Hoe meer je daarvan bewust bent, hoe beter je in de waan van de dag de regie kunt behouden.”
“Naast de trainingen reiken we jaarlijks de Leading Doctor Award uit. En elk seizoen zetten we op onze website een leading doctor in de schijnwerpers; iemand die het goede voorbeeld geeft. Zo hopen we mensen te inspireren om leading te zijn.”
Je bent zelf huisarts, hoe probeer jij in de lead te zijn?
“In mijn praktijk zie ik 20 tot 30 patiënten per dag. Voor iedere patiënt heb je tien minuten. Het is best makkelijk om je door die blokken te laten leiden. Maar dáár kom ik mijn bed niet voor uit. Ik word blij van doorvragen als ik merk dat er meer aan de hand is dan de patiënt in eerste instantie zegt. In mijn hoofd zitten wel lijstjes die ik afvink, maar de echte magie gebeurt daarbuiten. Dat is een kwestie van je nieuwsgierigheid aanzetten, tijd vrijmaken voor smalltalk, een grapje – dat hoeft maar 30 seconden te zijn! – vragen hoe het met de hond is. Een verandering van mindset die klein is en niet eens zo veel meer tijd hoeft te kosten.”
Leading Doctors heb je samen met Heleen Esser opgericht. Als nierpatiënt moet ze vaak op de AMC-locatie moet zijn. Hoe ervaart zij het contact met artsen?
“Zij merkt meteen het verschil: de een luistert aandachtig en is geïnteresseerd in haar als persoon, en bij de ander voelt ze zich een nierwaarde. Terwijl die laatste arts dat waarschijnlijk ook niet zo wil. Mogelijk is zo’n arts in de loop der tijd verstrikt geraakt in de vele regels en protocollen, ondergedompeld in het systeem. We hoeven een dokter dan ook niets aan te leren, we moeten hem iets áfleren: maak je los uit dat keurslijf van het systeem en ga je talenten weer gebruiken. Wat we doen in onze trainingen, is mensen eraan herinneren waarom ze ook alweer voor dit vak hebben gekozen.”
Wat hopen jullie te bereiken?
“Dat de zorg weer om mensen draait en daardoor menselijker, zinvoller en efficiënter wordt. Dan ontstaat een win-winsituatie voor zorgprofessionals én patiënten. Wij willen bijdragen aan deze cultuurverandering. Onderdeel daarvan is dat we ons niet meer laten leiden door ‘het systeem’ maar dat de artsen weer de leiding nemen. Daarvoor moeten we de grote spelers ook mee krijgen. Wij hopen dat er ooit een leading ziekenhuis zal zijn dat investeert in leading doctors. En dat artsenteams en patiënten om een leading doctor gaan vragen. Weet je, ik roep dit al 10 jaar. Maar om een of andere reden is er nu meer momentum.”
Tekst: Irene van Elzakker
Foto bovenaan: De feestelijke introductie van Leading Doctors, met in het midden (met microfoontje) Heleen en Claire.
