Je vindt ze op de poli, op afdelingen, in de Patiëntenlounge of bijvoorbeeld in de gangen achter een rolstoel: de vrijwilligers van Amsterdam UMC. Hun hartelijkheid is onbetaalbaar. Wie zijn zij, wat doen ze en wat beweegt hen?

Dinsdagmorgen, half 9. In de Patiëntenlounge van locatie AMC schaart een handvol vrijwilligers zich rond de koffietafel. Een van hen is Dankert Vogelaar; hij gaat straks patiënten en bezoekers vervoeren met de shuttle – een elektrisch aangedreven kar voor maximaal vier passagiers. “Vaak belt de receptie en haal ik mensen op bij de entree of van het parkeerterrein.” Al bijna twee jaar doet hij dit werk nu. “Lekker onder de mensen, het houdt me van de straat nu ik niet meer werk.”

Praten of rusten
Aan de bar van de Patiëntenlounge kun je voor weinig geld iets drinken of snacken. Ook is er volop leesvoer: twee volle boekenkasten en een tijdschriftenrek bieden een ruime keuze. Vandaag draait Susan IJssel er haar wekelijkse bardienst, en dat doet ze al sinds 2009. “Voor mensen die hier regelmatig terugkomen ben ik een van de vertrouwde gezichten. Soms willen ze praten, soms willen ze graag even rusten. Dan help ik ze met het verstellen van de rugleuning en vraag ik of ze een dekentje willen.” Jarenlang stond IJssel aan een KLM-balie mensen te woord; nu zet ze haar vaardigheden in als AMC-vrijwilliger. Wel zo handig, ze woont er praktisch om de hoek. Wat ze zocht? Dat vat ze lachend in drie woorden samen: “Mensen! Contact! Gesprekken!”

Kunstkar
Pauline van Eeghen en Angeliek Rutges zijn bezig schildermateriaal op een kar te zetten. Niet zomaar een kar, maar De Kunstkar: een begrip op de verpleegafdelingen van Inwendige Geneeskunde. Van Eeghen: “Elke dinsdagmorgen staan we daar in de koffiehoek, om met patiënten te schilderen. Zodat ze even afleiding hebben.” Verpleegkundigen attenderen patiënten op deze mogelijkheid. “Meestal is de reactie: ‘ik kan helemaal niet schilderen’. Maar iederéén kan schilderen. En dat ontdekken ze hier, als ze eenmaal over de drempel zijn.”

Vandaag bestaat het vrijwilligersteam vooral uit mensen die een leuke en zinvolle tijdsbesteding zochten na hun pensionering, maar onder de overige plusminus 280 (locatie AMC) plus 300 (locatie VUmc) vrijwilligers zijn alle leeftijden vertegenwoordigd, weet Geraldine van der Waal. Zij heeft een dubbelfunctie: ze is zowel manager van Bureau Vrijwilligerszaken op locatie VUmc als hoofd ad interim van het Bureau Vrijwilligerswerk op locatie AMC. “Jongeren kiezen bijvoorbeeld voor vrijwilligerswerk om ervaring op te doen met patiëntencontacten. Weer anderen willen graag iets zinvols doen naast hun baan, of willen zich voorbereiden op hun terugkeer naar het arbeidsproces.”

Contact

De taken van de vrijwilligers draaien allemaal om contact met patiënten. Ada de Boer, vandaag gastvrouw op F6, bevestigt dat. Zij houdt van de gesprekken die ze met patiënten voert. “Als mensen ziek en kwetsbaar zijn, valt alle opsmuk weg.” Als gastvrouw stapt ze patiëntenkamers binnen met de vraag ‘Kan ik iets voor u doen?’ Soms is dat iets heel praktisch – een boodschap, een wandelingetje – maar meestal gaat het om het bieden van een luisterend oor. “Toen ik bij een reorganisatie mijn baan bij De Bascule kwijt raakte, meldde ik me hier als vrijwilliger, zodat ik in het gebouw kon blijven. Dit werk hielp me te relativeren: er is méér in het leven dan ontslag.”

Kikker
Even verderop legt Paul Duivis de eerste hand aan zijn allereerste schilderij ooit. Gisteren is hij opgenomen voor een verblijf van drie weken. Om verveling en gepieker voor te blijven, gaf hij zich meteen op. “Ik ga concurrent van mijn broer worden. Die is hobbyschilder”, grijnst hij, terwijl hij het doek met grote streken van een groene achtergrond voorziet. Als het een beetje meezit, staat er over twee uurtjes een kikker op het doek, die hij naschildert uit de fotomap van de kunstkar.

Beneden in de poli-entree staan vrijwilligers Jack Storm en Marjan Vijfhuizen paraat om mensen wegwijs te maken. “Kun je deze mevrouw naar Orthopedie brengen?”, vraagt de receptioniste. Storm gaat met haar op pad. Een helpende hand, een luisterend oor, een vriendelijk woord: zo maken de vrijwilligers van het Amsterdam UMC voor patiënten het verschil.

Ook vrijwilliger worden bij Amsterdam UMC? Dat kan! Lees meer over de mogelijkheden op locatie VUmc en op locatie AMC.

Tekst: Marleen Kamminga
Foto’s: Sake Rijpkema