De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) heeft vijf Veni-subsidies toegekend aan AMC-onderzoekers. Zij krijgen elk 250 duizend euro om gedurende drie jaar hun eigen ideeën verder te ontwikkelen. Onderwerpen waarnaar zij onderzoek gaan doen zijn longfibrose, schizofrenie, vaccins en dwangmatig gedrag.
Jan Willem Duitman buigt zich over longfibrose, een ernstige en dodelijke longaandoening waar weinig behandelmogelijkheden voor zijn. Een recente doorbraak in het onderzoek suggereert dat een eiwit met de naam MMP-1 deze ziekte veroorzaakt. Duitman gaat verder kijken hoe MMP-1 dat precies doet en of het remmen van het eiwit een mogelijke nieuwe behandeling zou kunnen zijn. Hij is verbonden aan het Center for Experimental and Molecular Medicine.
Elsmarieke van de Giessen (Radiologie en Nucleaire Geneeskunde) wil met een nieuw type MRI-scan in combinatie met een bloedbepaling voorspellen welke schizofreniepatiënten resistent zijn voor bepaalde antipsychotica. Bij ongeveer 20 tot 35 procent van deze patiënten werkt deze behandeling namelijk niet. Als het lukt om te voorspellen wie dat zijn, kunnen zij sneller met de juiste medicijnen worden behandeld.
Balthasar Heesters (Experimentele Immunologie) probeert te achterhalen hoe ons afweersysteem de beste antilichamen selecteert om ons te beschermen tegen ziekteverwekkers. Dat gebeurt tijdens meerdere rondes, waarbij steeds de beste kandidaten doorgaan. Daardoor worden de antilichamen steeds specifieker. Door het mechanisme achter de selectie te ontrafelen, hoopt Heesters er achter te komen waarom sommige vaccins beter werken dan andere. Met deze kennis kunnen vaccins verbeterd worden.
Judy Luigjes (Psychiatrie) kijkt naar compulsieve gedragingen (dwangmatig gedrag). We weten nog onvoldoende waarom patiënten met een obsessieve-compulsieve stoornis en een gokstoornis niet kunnen stoppen met hun ernstige dwanggedrag. Een mogelijke reden is dat patiënten niet goed zekerheid of onzekerheid kunnen inschatten. Luigjes wil onderzoeken hoe zekerheid betrokken is bij compulsieve gedragingen en hoe dit verbeterd kan worden.
Edwin van der Pol (Biomedical Engineering & Physics) gaat op zoek naar snelle voorspellers van hart- en vaatziekten, kanker en zwangerschapsvergiftiging. Deze aandoeningen kunnen eerder opgespoord worden aan de hand van minuscule vingerafdrukken die in het bloed verstopt zitten. Van der Pol wil een technologie ontwikkelen om deze waardevolle vingerafdrukken razendsnel op te sporen en in te zetten als een inlichtingendienst van het menselijk lichaam.
In totaal hebben 1127 onderzoekers in Nederland een Veni-subsidie aangevraagd. Van die aanvragen zijn er 154 gehonoreerd. De Veni maakt deel uit van de Vernieuwingsimpuls van NWO. Deze is bedoeld voor excellente onderzoekers die onlangs gepromoveerd zijn.
Foto: Andrew Brookes/Hollandse Hoogte