Preventieve antibiotica voor patiënten bij wie een schroef of plaat uit hun onderbeen moet worden verwijderd, zijn zinloos. Ze helpen niet tegen wondinfecties. Dat concludeert AMC-onderzoeker Manouk Backes in haar onderzoek dat gisteren is gepubliceerd in de Journal of the American Medical Association (JAMA). Op basis van haar conclusies wordt een Nederlandse richtlijn opgesteld die voorschrijft geen preventieve antibiotica te geven bij dit type ingreep.
In Nederland verwijderen chirurgen jaarlijks bij achttienduizend mensen schroeven of platen die zij kregen vanwege een botbreuk. Het aantal infecties dat na zo’n verwijdering optreedt, is opvallend hoog; één op de tien patiënten krijgt een wondinfectie. Artsen geven daarom regelmatig vóór aanvang van de operatie antibiotica, met de gedachte dat dit de kans op een wondinfectie terugdringt. Er bestaan geen Nederlandse of internationale richtlijnen die dit voorschrijven. Deze infectie doet zich vooral voor onder de knie, vandaar dat de onderzoekers hun studie bij breuken in het onderbeen hebben uitgevoerd.
Onderzoeker en chirurg-in-opleiding Manouk Backes onderzocht samen met traumachirurg Tim Schepers de effectiviteit van preventieve antibiotica bij deze ingreep. In een groep van vijfhonderd patiënten kreeg de helft van de proefpersonen antibiotica, de andere helft kreeg dat niet. Er bleek geen verschil; bij beide groepen trad even vaak een wondinfectie op.
Backes: ‘Het is geen onlogische gedachte om preventief antibiotica te geven. In de Verenigde Staten wordt dat standaard gedaan, maar hiervoor was geen wetenschappelijk bewijs. Met de uitkomst van ons onderzoek stellen we een richtlijn op, die zowel in Nederland als in het buitenland leidend wordt. Daarin adviseren we geen antibiotica als preventief middel te gebruiken bij het verwijderen van platen en schroeven. In het AMC zijn we al gestopt met het voorschrijven,’ aldus Backes. ‘We verlagen daarmee mogelijk ook de kans op resistentie.’
Waarom er zo vaak wondinfecties optreden bij de verwijdering van schroeven en platen, wordt verder onderzocht in het AMC. Zo ligt er een onderzoeksvoorstel om dit osteosynthese materiaal, zoals orthopedische schroeven en platen, op kweek te zetten.
Het onderzoek van Backes is gesubsidieerd door het programma Goed Gebruik Geneesmiddelen van ZonMw.