Optimale radiologische onderzoekstechniek bij patiënten verdacht van pulmonale ziekten: X-thorax of Ultra-low-dose CT-thorax
Samenvatting
Aanleiding voor het opzetten van de studie:
Op dit moment zijn er twee röntgenonderzoeken van de borstkas beschikbaar:
- de röntgenfoto van de borstkas (X-thorax)
- CT-scan van de borstkas (CT-thorax)
De X-thorax heeft een lage stralendosis en is algemeen beschikbaar. Op een CT-thorax kunnen de longen meer in detail bekeken worden dan bij een X-thorax, maar de stralingsdosis van de CT-thorax was tot voor kort veel hoger. Daarom wordt tot nu toe als eerste een X-thorax gemaakt.
Recente vooruitgang van de CT-techniek heeft ervoor gezorgd dat er een CT-thorax gemaakt kan worden met een stralingsdosis die gelijk is aan de dosis van twee X-thorax onderzoeken (ultra-lage-dosis CT-thorax). De stralendosis van deze CT is in vergelijking met de X-thorax geen bezwaar meer en dit maakt dat een CT-thorax al direct zou kunnen worden gemaakt.
We willen nu onderzoeken of het bij patiënten op de spoedeisende hulp wellicht beter is de X-thorax over te slaan en direct een ultra-lage-dosis CT-thorax te maken bij klachten van de longen.
Wat is het doel van het onderzoek?
Het ligt voor de hand om de X-thorax door een ultra-lage-dosis CT-thorax te vervangen, want met een ultra-lage-dosis CT-thorax zijn de longen beter te beoordelen. Hiermee zal naar verwachting eerder de juiste diagnose worden gesteld en daardoor zal eerder de juiste behandeling kunnen worden gestart. De kosten van de CT zijn echter hoger en de beschikbaarheid van de CT is beperkter. Verder zullen we meer plekjes op de long vinden die nader onderzoek nodig hebben. Een minderheid van de patiënten die deze aanvullende onderzoeken moet ondergaan zal hier baat bij hebben. Met dit wetenschappelijk onderzoek willen we uitzoeken of en zo ja voor welke patiënten met klachten van de longen het beter is om de X-thorax over te slaan en direct een ultra-lage-dosis CT-thorax te maken.
Studie opzet
De OPTIMACT studie is een onderzoek dat aansluit op de dagelijkse praktijk van het ziekenhuis. Voor wetenschappelijk onderzoek is het van groot belang dat de te onderzoeken methoden (X-thorax en CT-thorax) willekeurig afgewisseld worden (randomisatie). Er is daarom voor gekozen om willekeurig door een computer te laten bepalen welk onderzoek gedurende een maand gekozen wordt voor patiënten die deelnemen aan de studie. Aan de studie is een onderzoek gekoppeld waarbij in het bloed gezocht wordt naar stoffen die de kans op de aanwezigheid van een infectie aangeven. Er wordt toestemming gevraagd voor deelname aan de studie en het gebruik van persoonlijke en medische gegevens van de patiënt gedurende 28 dagen na het Spoedeisende hulp bezoek. Na 28 dagen krijgen patiënten een vragenlijst toegestuurd met vragen over de kwaliteit van leven, het gebruik van medische middelen en beperkingen die in het dagelijks leven ervaren worden.
Patiënten doelgroep
De patiënten doelgroep bestaat uit patiënten die zich op de Spoedeisende hulp van het AMC of Spaarne Gasthuis met klachten van de longen melden en waarvan de behandelend arts het nodig vindt om een X-thorax te laten maken. Het onderzoek waarop in die maand gerandomiseerd is, wordt uitgevoerd (X-thorax of CT-thorax). Bij patiënten die niet deelnemen aan de studie wordt het reguliere onderzoek uitgevoerd: X-thorax.
Uitkomsten van het onderzoek
Het onderzoek is er op gericht om uit te zoeken wat de invloed is van het vervangen van een X-thorax door een CT-thorax op het gebied van:
- economische gevolgen zoals kosten voor de gezondheidszorg
- kwaliteit van leven voor de patiënten
Daarnaast wordt onderzocht wat de invloed is op:
- het juist zijn van de ontslagdiagnose vanaf de Spoedeisende hulp
Om de ontslagdiagnose te controleren wordt gebruik gemaakt van de medische informatie van patiënten die deelnemen aan de studie tot 28 dagen na het bezoek van aan de Spoedeisende hulp. Er is dan meer informatie bekend over het verloop van de ziekte en de reactie op de behandeling.
- tijd tussen aanvragen van het onderzoek en de radiologie uitslag
- duur van het verblijf op de Spoedeisende hulp
- duur van een opname als daar toe besloten wordt
- het aantal patiënten dat overlijdt
- het aantal patiënten dat in een vervolg traject zit in verband met toevalsbevindingen op de X-thorax of CT-scan.
Het verloop van de studie
Op 30 januari 2017 is de OPTIMACT studie gestart in het AMC. In 2018 heeft het Spaarne Gasthuis zich bij de studie aangesloten. Daar is begin februari 2018 de eerste patiënt opgenomen in de studie. Het opnemen van patiënten in de studie is in het AMC per 1 april 2018 en in het Spaarne Gasthuis per 1 juni 2018 gestopt. In totaal zijn bijna 2400 patiënten in de studie opgenomen.
Ongeveer 70% van de patiënten heeft de vragenlijst ingevuld en geretourneerd. Wij zijn heel erg dankbaar voor de bereidheid van patiënten om tijd hiervoor vrij te maken. Op dit moment zijn wij druk bezig met het verzamelen en verwerken van alle data van de studie.
Contact
Voor vragen over de studie kunt u bij ons terecht via:
Telefoonnummer: 020-5665024
E-mail: OPTIMACT studie
Promovendi OPTIMACT studie:
Inge van den Berk
Maadrika Kanglie