Dieuwertje Hoornstra: Ticking on Pandora’s box

Drs. D. (Dieuwertje) Hoornstra

Promotieonderzoek; korte titel en uitleg

Ticking on Pandora’s box, een case-control onderzoek naar ‘andere’ door teken overdraagbare aandoeningen.

Introductie onderzoeker

Dieuwertje is arts-onderzoeker binnen het Lyme Expertise Centrum Amsterdam, waar zij werkt als poliklinische arts en als onderzoeker. Zij is coördinator van het project “Ticking on Pandora’s Box”, een onderzoek dat zich bezig houdt met ziekten die door de teek worden overgedragen. Zij heeft Biomedische Wetenschappen en Geneeskunde gestudeerd aan de Universiteit van Amsterdam. Tijdens haar studies heeft zij buitenlandervaringen opgedaan in Antwerpen, Zweden, Suriname en Zambia. Zij is in 2015 cum laude afgestudeerd, waarna zij anderhalf jaar op de afdeling Interne Geneeskunde van het Westfriesgasthuis in Hoorn gewerkt heeft en is hierna als arts-onderzoek gestart in het AMC.

Aanleiding tot dit onderzoek

Teken overdraagbare ziekteverwekkers anders dan de Borrelia burgdorferi sensu lato bacterie – de verwekker van Lyme – en teken encefalitis virus (TBEV), komen geregeld voor in Ixodes-teken in Nederland. Hoe vaak deze (potentiele) ziekteverwekkers daadwerkelijk tot ziekte leiden is onbekend en de diagnostische mogelijkheden zijn beperkt. Dit is de aanleiding geweest voor de studie ‘Ticking in Pandora’s Box’. In deze studie wordt gekeken hoe vaak Borrelia miyamotoi, Anaplasma phagocytophilum, Neoehrlichia mikurensis, Rickettsia species of Babesia species een acuut koortsend ziektebeeld na een tekenbeet kunnen veroorzaken. Ook zullen de verkregen materialen gebruikt worden om de diagnostische mogelijkheden te verbeteren. De kennis opgedaan door ons onderzoek kan gebruikt worden voor nieuwe richtlijnen.

Doel van het onderzoek

In deze studie willen we de impact en de ernst van andere door teken overdraagbare aandoeningen (TOA’s) in Nederland vaststellen door het meten van de prevalentie en het beschrijven van de ziektebeelden en het beloop van de verschillende andere TOA’s.

Uitgebreider uitleg over het onderzoek

Het betreft een prospectieve case-controle studie. Personen die koorts ontwikkelen binnen vier weken na een tekenbeet kunnen deelnemen, indien er geen waarschijnlijke ander oorzaak voor de koorts wordt gevonden. Deelnemers worden twaalf maanden gevolgd. Bij studiedeelnemers worden digitale vragenlijsten afgenomen (bij start en na drie, zes, negen en twaalf maanden), urine afgenomen (bij start), een huidbioptie verricht (bij start, indien een huidafwijking zichtbaar is en aparte toestemming is gegeven) en bloedafnames (bij start en na 4 en 12 weken). Ook kunnen de deelnemers de teek inleveren, waardoor ze gebeten zijn (bij start). De teek en het lichaamsmateriaal worden onderzocht op de aanwezigheid van door teken overdraagbare ziekteverwekkers. De gegevens uit de vragenlijsten worden gebruikt om symptomen te koppelen aan specifieke ziektebeelden en het beloop van de verschillende TOA’s in kaart te brengen. De resultaten van deze studie leveren een belangrijke bijdrage aan inzichten in de prevalentie, klinische presentatie, diagnostiek en eventuele behandeling van TOA’s in Nederland, die kan worden gebruikt voor het aanpassen van de bestaande richtlijnen.

Onderzoekers

  • Prof. dr. J.W.R. Hovius
  • Dr. H. Sprong
  • Dr. C.C. van den Wijngaard
  • Dr. A. Wagemakers
  • Drs. J. Koetsveld

Meer informatie over het onderzoek

Amsterdam UMC Multidisciplinair Lymeziekte Centrum (AMLC)

phone: 020 566 2649

Mijn Dossier