Coronavirus: wat betekent dat voor mensen met leukemie, lymfoom, MDS, multipel myeloom of de ziekte van Waldenström?
Op dit moment zijn alle ziekenhuizen in Nederland erg druk met de opvang van patiënten die besmet zijn met het Coronavirus, of met de voorbereidingen daarop. De verwachting is dat het aantal besmette mensen de komende tijd zal stijgen. Daarmee stijgt ook de druk op de ziekenhuizen. Veel mensen met leukemie, lymfoom, MDS, multipel myeloom of de ziekte van Waldenström vragen zich af wat dat voor hun behandeling betekent. Ze zijn bezorgd, en dat is heel begrijpelijk.
Uitgangspunten
De Nederlandse Vereniging voor Hematologie en de HOVON hebben richtlijnen gemaakt (PDF) voor de behandeling en begeleiding van mensen met hemato-oncologische ziekten tijdens de Corona-crisis. Daarbij staan een paar uitgangspunten centraal.
- Gesprekken tussen arts en patiënt vinden zo veel mogelijk telefonisch of via een videoverbinding plaats.
- U komt alleen naar het ziekenhuis als dat per se nodig is.
- Behandelingen die de afweer onderdrukken, worden zo veel mogelijk uitgesteld. U heeft uw afweersysteem nu hard nodig.
- Er worden alleen behandelingen gestart die zonder risico onderbroken kunnen worden als er echt grote problemen komen met de capaciteit van ziekenhuizen.
- Bij het besluit om een behandeling wel of niet te starten, kijkt uw hematoloog ook naar de capaciteit die het ziekenhuis op dat moment beschikbaar heeft. Misschien zijn de artsen en verpleegkundigen harder nodig op de IC of Spoedeisende Hulp.
Dat leidt per ziekte tot de volgende afspraken.
Let op: het gaat om algemene richtlijnen. Uiteindelijk is uw behandeling maatwerk, waarover u en uw hematoloog samen overleggen.
AML
De behandelingen gaan gewoon door. In overleg met uw hematoloog kan de medicatie gewijzigd worden, zodat u niet in het weekend naar de verpleegafdeling hoeft te komen.
Multipel myeloom
Bij een nieuwe diagnose wordt de behandeling uitgesteld, als uw conditie dat toelaat. Wacht u op een stamceltransplantatie met eigen cellen? Dan gaat de afname van cellen gewoon door. De stamceltransplantatie zelf wordt mogelijk uitgesteld, als uw gezondheid dat toelaat en de ziekte goed heeft gereageerd op de behandeling.
Voor onderhoudsbehandelingen geldt dat steeds gekeken wordt of het per se nodig is om naar het ziekenhuis te komen. Als het verantwoord is, kan uw hematoloog ervoor kiezen om een behandeling over te slaan of uit te stellen, als daarmee een bezoek aan het ziekenhuis voorkomen kan worden.
Hodgkin- en non-Hodgkinlymfoom
Hodgkin- en agressieve non-hodgkinlymfomen worden zonder uitstel behandeld. Bij indolente non-Hodgkinlymfomen wordt de behandeling, als dat mogelijk is, uitgesteld. Is de behandeling al gestart, dan zal deze gecontinueerd worden. Een eventuele onderhoudsbehandeling met rituximab wordt onderbroken. Gebruikt u orale medicatie (tabletten), dan kunt u daar gewoon mee doorgaan.
CLL
De start van de behandeling wordt uitgesteld, tenzij u ernstige bloedarmoede heeft of de functie van uw organen aangetast wordt. Gebruikt u op dit moment ibrutinib of venetoclax? Dan kunt u daar gewoon mee doorgaan.
Ziekte van Waldenström
De start van de behandeling wordt uitgesteld, tenzij u ernstige bloedarmoede heeft of de functie van uw organen aangetast wordt. Gebruikt u op dit moment ibrutinib? Dan kunt u daar gewoon mee doorgaan.
CML
U kunt gewoon doorgaan met uw medicatie. Uw arts zal met u overleggen over de bloedcontroles.
Ondersteunende behandelingen
Of ondersteunende behandelingen doorgaan, hangt af van het soort behandeling. Sommige behandelingen zijn erop gericht infectiegevaar te beperken; die moeten natuurlijk doorgaan. Andere behandelingen hebben bijvoorbeeld tot doel uw botten sterker te maken; die kunnen best even overgeslagen worden. Het gaat dus om maatwerk. Overleg met uw hematoloog.
Autologe stamceltransplantaties (met uw eigen stamcellen)
Autologe stamceltransplantaties gaan bij hodgkin en non-hodgkinlymfomen zo veel mogelijk door. Bij multipel myeloom worden ze mogelijk uitgesteld, als dat verantwoord is.
Allogene stamceltransplantaties (met donorcellen)
Allogene stamceltransplantaties gaan door. Uw hematoloog en de stamceldonatie organisatie Matchis zorgen ervoor dat de (ingevroren) stamcellen in het ziekenhuis zijn voordat de voorbereidende behandeling begint.