Het meeste geld gaat naar onderzoek en behandeling van dikkedarmkanker. Amsterdam UMC gaat twee onderzoeken doen naar de erfelijke aandoening Familiaire Adenomateuze Polyposis (FAP). Kenmerkend bij deze ziekte is de groei van vele darmpoliepen. Naarmate de patiënt ouder wordt, ontstaat vrijwel altijd darmkanker. Evelien Dekker richt zich op de behandeling op maat van deze aandoening. Momenteel zijn er in Europa verschillen in behandelbeleid. Door de langetermijnuitkomsten van de behandelingen te vergelijken, wil het onderzoeksteam komen tot nieuwe richtlijnen en gepersonaliseerde adviezen voor FAP-patiënten.
Lithium voor het voorkomen van poliepen
In het andere onderzoek naar FAP onderzoekt Louis Vermeulen of het mogelijk is poliepvorming te voorkomen. Uit vooronderzoek blijkt dat lithium dit proces effectief verstoort. Lithium is een goedkoop medicijn dat veelal wordt voorgeschreven bij patiënten met ernstige stemmingswisselingen. In een verkennende studie kijkt Vermeulen bij een kleine groep FAP-patiënten of lithium effectief is in het voorkomen van poliepen.
Verder doet David Huels onderzoek naar de groei van darmkanker. Daarbij richt hij zich niet op cellen van de darm zelf, maar op de structuur rondom deze cellen: de extracellulaire matrix. Deze geeft het weefsel stevigheid en speelt een regulerende rol bij communicatie van cellen onderling. Huels verwacht dat de samenstelling van die matrix de ontwikkeling van darmkanker bepaalt.
Behandeling van uitzaaiingen naar buikvlies
Hans Crezee werkt aan de behandeling van uitzaaiingen naar het buikvlies. In zijn onderzoek staat verbetering van de HIPEC-procedure centraal, het spoelen van de buikholte met verwarmde chemo. Crezee wil vaststellen of de behandeling effectiever kan door te variëren met de dosis en de temperatuur. Hij hoopt de overleving voor deze groep patiënten te verbeteren, zonder het risico op bijwerkingen te vergroten.
Maarten Bijlsma onderzoekt ook de behandelmogelijkheden bij buikvliesuitzaaiingen. Zijn onderzoek richt zich op de moleculaire eigenschappen van deze tumoren en het selecteren van de juiste (combinaties van) geneesmiddelen die hier effectief tegen zijn. Bij succes in het laboratorium kan in vervolgonderzoek de stap worden gemaakt naar de patiënt.
Vermoeidheid
Er zijn naar schatting 800.000 Nederlanders die leven met kanker of de gevolgen daarvan. Dat maakt het belangrijk om verder te kijken dan alleen het behandelen van de tumor. Ook kwaliteit van leven wordt steeds belangrijker in onderzoek en behandeling. Hans Knoop begint dit jaar met een onderzoek naar passende zorg bij vermoeidheid, één van de meest voorkomende klachten tot ver na de behandeling van kanker. Hoewel er in de afgelopen jaren diverse effectieve behandelingen zijn ontwikkeld, maakt slechts een minderheid van de patiënten met vermoeidheid hier gebruik van. Knoop gaat onderzoeken hoe dat kan en hoe deze patiënten beter bereikt kunnen worden.
De tien projecten van Amsterdam UMC die een KWF-subsidie hebben ontvangen:
prof. dr. Evelien Dekker: Een nieuw tijdperk in de behandeling van patiënten met familiaire adenomateuze polyposis: op weg naar gepersonaliseerde zorg. (€ 820.704)
prof. dr. Louis Vermeulen: Effect van lithium op poliepvorming in patiënten met familiaire adenomateuze polyposis. (€ 421.518)
dr. Maarten Bijlsma: Effectieve behandelingen tegen buikvliesuitzaaiingen van dikkedarmkanker. (€ 710.680)
dr. Hans Crezee: Verbeteren effectiviteit en minimaliseren toxiciteit HIPEC-behandeling voor colorectale peritoneale uitzaaiingen door toepassing van “step-up heating” tijdens HIPEC (€ 606.530)
prof. dr. Hans Knoop: Zorg voor vermoeidheid: Begrijpen van de discrepantie tussen de hoge prevalentie van vermoeidheid en het lage gebruik van ondersteunende zorg. (€ 454.627)
dr. Elisa Giovannetti: De centrale rol van exosomes bij kolonisatie van de lever en voor de selectie van effectieve geneesmiddelen tegen uitgezaaide alvleesklierkanker (€ 599.052)
prof. dr. Martin Klein: Gerichte, risico-gestuurde behandeling bij adolescente en volwassen patiënten met een medulloblastoom (€ 380.878)
dr. Anna Bruynzeel: Gerandomiseerde trial naar lokale behandeling met hoge dosis precisiebestraling bij kwetsbare (oudere) patiënten met een lokaal beperkt pancreascarcinoom (€ 452.487)
dr. Job de Lange: PARP-remmers in STAG2-gemuteerde tumoren: een unieke kans voor nieuwe therapie (€ 464.028)
dr. David Huels: Ontwikkeling van de darmen en darmkanker wordt gecontroleerd door de extracellulaire matrix (€ 593.195)
