Een bijzondere plek binnen de huisartsgeneeskunde is het Academisch Huisartsennetwerk. Beide afdelingen Huisartsgeneeskunde hebben zo’n netwerk. De voornaamste rol: ‘spin in het web’ in de regio en de ziekenhuizen.
De netwerkteams zijn bescheiden van omvang maar verrichten groot werk. Het netwerk van de locatie VUmc wordt geleid door Ruud Stam. Zijn evenknie bij locatie AMC is Ursula de Jonge Baas. Alle gezondheidszorg begint en eindigt bij huisartsen, benadrukt ze: “Patiënten komen met klachten bij de huisarts. Hebben ze topreferente zorg nodig, dan komen ze in een academisch ziekenhuis terecht. Is de behandeling daar afgerond, dan gaan ze terug naar de huisarts.”
Van alle markten thuis Het Academisch Huisartsennetwerk verbindt de secties onderwijs, onderzoek, huisartsopleiding en medische ethiek (alleen AMC) met de huisartsen in de regio. De Jonge Baas: “Een huisarts moet van alle markten thuis zijn. En dat wordt in de toekomst alleen maar sterker: door verschuiving van de zorgtaken komt steeds meer zorg op het bord van de huisarts terecht. Als huisartsennetwerken vormen wij de verbinding tussen de academische afdeling Huisartsgeneeskunde en de huisartspraktijken in onze regio. De huisartsen van deze praktijken zijn betrokken bij al onze activiteiten: onderwijs, opleiding, onderzoek.”
Een van de taken van het netwerk is studenten voorzien van stageplaatsen bij huisartsen. “Als afdeling nemen wij het grootste gedeelte van het generalistische deel van de opleiding voor onze rekening”, vertelt De Jonge Baas. “Daarnaast draaien bachelor-studenten een week mee in de praktijk van een huisarts. Tijdens de masteropleiding is dat langer: dat was eerst een coschap van vijf weken, maar dat worden er negen. Allemaal om te zorgen dat toekomstige artsen voldoende generalistische kennis opdoen.”
De afdeling Huisartsgeneeskunde op locatie VUmc heeft relaties met meer dan 1.200 huisartsen en biedt een stageplaats aan 300 huisartsen-in-opleiding. Zij kunnen met name terecht in huisartspraktijken in Noord-Holland en Twente. Daarnaast heeft de afdeling een groot netwerk van huisartsen waar studenten voor hun coschappen worden geplaatst. Ruud Stam: “En zijn er veel huisartsenpraktijken die meedoen met wetenschappelijk onderzoek In ons academische netwerk in Amsterdam en Haarlem combineren wij opleiding, onderzoek en onderwijs met de praktijk en werken we samen met huisartsen aan de kwaliteit en de vernieuwing van de huisartsenzorg. Ik breng praktijkbezoeken om nog méér artsen voor ons academisch netwerk te werven.” Stam ziet zijn team als een schakel tussen de praktijken in het veld enerzijds en de academie anderzijds.
Data-onderzoek Het netwerk levert door middel van wetenschappelijk onderzoek kennis op die relevant is voor de zorg. Dit onderzoek gebeurt onder andere met behulp van de digitale data die het
netwerk oplevert, en ook in de praktijken en opleidingen die zijn verbonden aan het Amsterdam UMC. Dat onderzoek wordt zowel uitgevoerd door studenten of aios die hun wetenschapsstage lopen, als door promovendi en huisartsen-in-opleiding die tegelijkertijd werken aan (promotie-)onderzoek, als door senior-onderzoekers. De Jonge Baas: “Huisartsen noteren al hun behandelingen in het elektronisch patiëntendossier. De bij ons aangesloten huisartsen delen deze informatie met ons. Geanonimiseerd, dus niet te herleiden tot de individuele patiënt. Resultaat is een schat aan informatie waarmee onderzoek kan worden gedaan.”
Naast deze brede, academisch gedreven aanpak, probeert het netwerk geregeld specifieke vragen van huisartsen op te pakken. Al zulke vragen gaan eerst naar een stuurgroep, bestaande uit een selectie van bevlogen huisartsen. Stam: “Bijvoorbeeld, een huisarts zegt: ‘Ik schrijf geregeld antidepressiva voor bij wijze van slaapmiddel’. Dan is de vraag: zijn er meer mensen die dit doen en werkt dit wel? Zo’n vraag komt dus voort uit het netwerk.”
Eigen praktijk Bijzonder aan de locatie VUmc is de inpandige Universitaire Huisartsen Praktijk (UHP). Met dokters en patiënten. De huisartsen van de UHP hebben vaak een dubbelrol. Naast hun praktijkrol zijn ze dan docent of onderzoeker binnen de afdeling. Stam: “De mensen die daar werken zijn ambassadeurs voor het academische netwerk; zij begrijpen het beste wat wij daarmee willen en kunnen’
De Jonge Baas: “Alles wat wij doen heeft ten doel het verbeteren van de kwaliteit van de huisartsenzorg. Uiteindelijk profiteert de patiënt daarvan.” Beiden benadrukken de wederkerigheid van het netwerk. Stam: “Het idee is dat kennis die via het netwerk wordt ontwikkeld, teruggaat naar de huisartsen.” Vragen kunnen worden beantwoord. Innovaties kunnen worden doorgegeven, nieuwe kennis kan worden geïmplementeerd. Zo is de cirkel rond.
Tekst: Mieke Zijlmans Foto: Sake Rijpkema
