Didactisch dilemma

Didactisch Dilemma

Didactisch Dilemma is het periodiek van de Huisartsopleiding bedoeld voor docenten en opleiders. In elk nummer wordt een thema uit de dagelijkse onderwijspraktijk behandeld. In de afgelopen jaren zijn de volgende nummers verschenen.

1: Motivatie

Als docent wil ik de aios meer en beter laten leren. Ik wil onder andere de kwaliteit van hun bijdrage verhogen. Kan ik daarbij uitgaan van de intrinsieke motivatie van de aios, dus afwachten wat ze vanuit zichzelf doen of moet ik extrinsieke middelen aangrijpen zoals toetsen en sancties?

Open hier Didactisch Dilemma 1: Motivatie

2: Transfer

Een substantieel deel van wat je de aios hebt geleerd is hij weer snel vergeten of gebruikt hij in de praktijk niet. Moet je de lesstof opnieuw aanbieden, anders aanbieden of verdergaan op een hoger, complexer niveau? En geef je les over wat je als opleiding van belang vindt of beperk je je in de kostbare contacttijd tot onderwerpen waar de aios wel wat mee doen in de praktijk?

Open hier Didactisch Dilemma 2: Transfer

3: Niveauverschil

Binnen je lesgroep zijn grote verschillen tussen de aios. In kennis en vaardigheden en in voorbereiding, inzet en geleverde prestaties. Pas je je aan aan de minder sterke aios, zodat iedereen de minimumdoelen haalt? Of leg je de lat hoger met als risico dat een deel het niet bij kan benen. Hoe kun je ervoor zorgen dat zowel de zwakkere als de betere aios beter gaan presteren? Hoe haal je het maximale uit iedereen?

Open hier Didactisch Dilemma 3: Niveauverschil

4: Vakexpert

Kun je je als docent het beste richten op het vergaren van zoveel mogelijk kennis, zodat je vakinhoudelijk deskundig bent? Of leren aios vooral van iemand die didactisch goed lesgeeft? Hebben ze vooral behoefte aan een goede coach en procesbegeleider of worden ze een goede huisarts door zoveel mogelijk experts voor de klas te hebben?

Didactisch Dilemma 4: Vakexpert

5: Feedback

Feedback is een krachtig leermiddel. In de evaluaties geven de aios keer op keer aan dat ze weinig feedback krijgen, ook al ervaren docenten dat anders. Hoe zorg je dat je aios meer feedback krijgen en dat jouw feedback de aios bereikt! En welke feedback is leerzaam voor aios?

Open hier Didactisch Dilemma 5: Feedback

6: Beoordelen

Als docent heb je het grootste deel van de tijd de rol van coach. Je ondersteunt de aios zodat hij het beste in zichzelf naar boven kan halen. Op een aantal momenten word je geacht om een andere pet op te zetten en in de rol van beoordelaar te stappen. Dan ben jij degene die (mede) bepaalt of de aios aan de, niet altijd even concrete, normen voldoet. Waarbij een onvoldoende ook nog eens een hoop extra werk in de vorm van herkansingen, moeilijke gesprekken en/of een beoordelingstraject geeft. En wie ben jij om te bepalen of een aios onvoldoende functioneert?

Open hier Didactisch Dilemma 6: Beoordelen

7: Zelfbeoordeling

Tijdens de huisartsopleiding wordt aan aios regelmatig gevraagd om zichzelf te beoordelen. We gaan ervanuit dat hij dit kan en dat het leerzaam is. Verder vragen wij van de aios om onder andere op grond van die zelfbeoordeling leerdoelen op te stellen. Enige tijd later bepaalt hij dan in hoeverre deze behaald zijn en wat de nieuwe doelen worden. Zo geeft hij zelf sturing aan zijn leer- en werkproces. Als docenten vinden we dit nuttig en geloven wij erin. De meeste aios zijn een stuk minder enthousiast. Moeten we wel doorgaan met iets dat de aios meer voor ons dan voor zichzelf lijken te doen? Hoe kunnen we zelfbeoordeling zo inzetten dat ook de aios dit als een zinvol middel bij het huisarts worden ervaren?

Open hier Didactisch Dilemma 7: Zelfbeoordeling

8: Rolmodel

Als docent zie je jezelf vooral als coach van het leerproces van de aios. En je weet dat kennis beter beklijft als mensen het zelf 'construeren'. Je aios vragen echter regelmatig aan jou wat mag en moet en hoe je het zelf doet. Is het goed om hierop in te gaan?

Open hier Didactisch Dilemma 8: Rolmodel

9: Talent

De huisartsopleiding selecteert niet de beste sollicitanten voor de opleiding maar iedereen die zo competent is dat er geen studievertraging verwacht wordt. Tijdens de opleiding is er ruim de aandacht voor aios met problemen en vertraging. Aan talentvolle aios wordt veel minder aandacht besteed. Willen we dat zoveel mogelijk aios binnen de tijd de eindstreep halen of is het ons streven excellente huisartsen af te leveren?

Open hier Didactisch Dilemma 9: Talent

10: Aios in the lead

We willen de aios in the lead zetten en de regie over zijn opleiding geven. Maar veel aios hebben nog geen idee wat ze willen, kunnen en nodig hebben. En zijn nog niet gewend aan deze rol . Ook vinden veel docenten en opleiders het lastig om de aios hierbij te coachen. Een aios in the lead brengen betekent o.a. ruimte en vertrouwen geven. Echter, als docent en opleider ken je het huisartsenvak goed en wil je de aios ook richting geven en moet je de grenzen bewaken. Hoe is dit met elkaar te rijmen?

Open hier Didactisch Dilemma 10: Aios in the lead

11: Leren van ervaringen

Tijdens het leren van ervaringen krijgen de aios de ruimte om wat voor hen belangrijks is met elkaar te delen. Wat is je rol als docent hierbij? Is het helemaal aan de aios zelf of en wat ze inbrengen? Of geef je hier als begeleider sturing aan en zo ja, hoe? En breng je ook je eigen ervaring in en geef je je mening en advies?

Open hier Didactisch Dilemma 11: Leren van ervaringen

Verzendlijst

Wil je op de verzendlijst komen zodat je toekomstige nummers per mail ontvangt? Stuur dan een mail naar Bernadette Snijders Blok.