Claire Verkoyen 2012

Flinterdun futurisme

In de broze keramiek van Claire Verkoyen ontmoeten eeuwenoude ambachtelijke tradities en hedendaagse computertechnieken elkaar. Bone China porselein gevormd en gedecoreerd door een Amsterdamse meesterhand. Als sinds haar academie jaren werkt kunstenaar Claire Verkoyen (Willemstad, 1959) met porselein. Over het vakmanschap dat ze daarin heeft opgebouwd is weinig discussie mogelijk. Verkoyens verfijnde scheppingen werden in de loop der jaren aangekocht door onder andere het Stedelijk Museum, het Arnhems Gemeentemuseum en Museum Boymans van Beuningen. Maar het werkbezoek dat ze vier jaar geleden bracht aan de Chinese porseleinstad Jindezhen, ten zuidoosten van Sjanghai, was zelfs voor de alleszins competente Verkoyen een openbaring. ‘Alles in die stad ademt porselein’, schreef ze in het vakblad van haar beroepsgroep. ‘Porseleinwerkplaatsen, porseleinmarkten en zelfs porseleinen straatlantaarns bepalen hier het straatbeeld.’ Een werkbeurs bood haar de kans samen te werken met Chinese ambachtlieden, die haar talloze nieuwe fijne kneepjes aan de hand deden. Na haar eerste bezoek aan Jindezhen, vier jaar geleden inmiddels,vervaardigde ze een serie manshoge ‘global vases’. Tijdens een tweede verblijf ontdekte Verkoyen de flinterdunne, ultrawitte kommen die in porseleinstad zijn ontwikkeld met behulp van speciale recepten en gietvormen. Aan die kommen ontleende ze de inspiratie voor haar meeste recente werk, dat vanaf 8 november te zien is in de Vitrines bij de collegezalen 4 en 5. Verkoyens kommetjes, cilinders en ‘emmers’ zijn even wit en flinterdun als die van haar Chinese vakgenoten. Maar het rondlopende oppervlak wordt bij haar gebruikt als basis voor doorlopende tekeningen: futuristisch aandoende 3D-landschappen die met behulp van computerprogramma’s tot stand zijn gekomen. Afhankelijk van de keramiekvorm brengt ze haar decoraties aan op de binnen- of buitenkant. Te midden van uit driehoekige netwerken opgebouwde heuvels en postindustriële chemische bedrijven zien we hoe insectachtige wezens nieuwe, even draadachtige structuren creëren. In ander werk varieert Verkoyen op thema’s uit de plantenwereld, veelal in combinatie met zelfgemaakte en gemanipuleerde foto’s. Zo schept ze een autonome droomwereld die maar zijdelings refereert aan de bestaande werkelijkheid. Het delicate, ijle karakter van de voorstellingen wordt door de transparantie van het bone China porselein nog eens extra benadrukt. Haast u naar de vitrines, want het Stedelijk Museum ligt alweer op de loer. [SK]

Claire Verkoyen exposeerde van 8 november tot 8 januari in de Vitrines bij de collegezalen 4 en 5.