Wat is het?
Het hart wordt omgeven door een elastisch vlies, ook wel hartzakje (pericard) genoemd. Dit hartzakje bevat een klein beetje vocht zodat het hart er makkelijk in kan bewegen tijdens het rondpompen van bloed. Maar in sommige situaties kan de hoeveelheid vocht in het hartzakje (in korte tijd) toenemen waardoor de druk in het hartzakje stijgt , het hart samengedrukt wordt en er onvoldoende bloed in de hartkamers komt. Het hart kan daardoor het bloed niet goed meer door het lichaam pompen. Men spreekt dan van een tamponade. De belangrijkste oorzaken van te veel vocht (of bloed) in het hartzakje zijn een ontsteking van het hartzakje (pericarditis),auto-immuunziekten, nierziekten, kanker (met uitzaaiingen), een hartinfarct of een bloeding als gevolg van complicaties bij ingrepen aan het hart (na plaatsen pacemakerdraad of tijdens dotterbehandeling).
Klachten en verschijnselen
De klachten zijn afhankelijk van de snelheid waarmee het vocht zich ophoopt in het hartzakje en niet zozeer van de totale hoeveelheid vocht. In acute gevallen kan er sprake zijn van kortademigheid, pijn op de borst, en een versnelde ademhaling en hartslag. De bloeddruk is laag en verschilt ook meer dan normaal tijdens in- en of uitademing. Dit kan levensbedreigend zijn. Bij langzame toename van vocht zijn er vaak klachten van vermoeidheid, kortademigheid en vocht in de benen of buik.
Rondom hart ligt het hartzakje, op de afbeelding de grijze laag om het hart. De pijlen geven aan dat het vocht het hart samendrukt.
Diagnose en onderzoek
Een harttamponade is een diagnose die bij lichamelijk onderzoek gesteld kan worden. Er is sprake van gestuwde halsvaten, de bloeddruk is laag en de hartslag is hoog. De dokter dient ook goed te luisteren naar het hart. De volgende onderzoeken kunnen bij u uitgevoerd worden om de diagnose harttamponade te bevestigen: een electrocardiogram (ECG0 en een echo van het hart. Maar een tamponade kan ook toevallig aan het licht komen tijdens het maken van een longfoto, computer tomografie (CT) of magnetic resonance imaging (MRI).
Behandeling
U komt mogelijk in aanmerking voor de volgende behandelingen: punctie van het hartzakje; pericardpunctie (met of zonder achterlaten van drain).