Wat is het?
De bloeddruk is de druk die wordt uitgeoefend aan de binnenzijde van de vaten tijdens het rondpompen van het bloed door het lichaam heen.
De bloeddruk bestaat uit een boven- en onderdruk. Bij de bovendruk (systolische bloeddruk) wordt de druk gemeten op het moment dat het hart maximaal samenknijpt. De onderdruk (diastolische bloeddruk) wordt gemeten nadat het hart al heeft uitgepompt en eigenlijk al weer gevuld wordt; in de circulatie blijft de bloeddruk dan nog aanwezig (en niet 0) omdat het bloed wel naar de kleine vaatjes toe gaat maar er niet meteen doorheen kan gaan. Bij een te hoge bloeddruk (hypertensie) komt er teveel druk op de bloedvaten te staan. Dit vergroot de kans op hart-en vaatziekten op de lange termijn.
Het meten van de bloeddruk is een moment opname. Dit betekent dat de bloeddruk per moment van de dag kan verschillen. Men spreekt van een te hoge bloeddruk bij een bovendruk van > 140 mmHg en een onderdruk van > 90 mmHg (definitie van Wereldgezondheids Organisatie). Dit geldt voor volwassenen tot 80 jaar.
Oorzaak
Bij de meeste van de patiënten die een te hoge bloeddruk hebben wordt de oorzaak niet achterhaald, dit wordt ook wel primaire hypertensie genoemd. Bij de patiënten die wel een aanwijsbare oorzaak hebben voor de te hoge bloeddruk wordt dit secundaire hypertensie genoemd. Hierbij is de hoge bloeddruk dus het gevolg van een onderliggende aandoening. Bijvoorbeeld:
- Chronische nierziekten of ziekte aan de urinewegen;
- Vernauwing van de arteriele bloedvaten die de nieren van bloed voorzien;
- Overmatig eten van te veel zout (bijvoorbeeld drop of zouthout thee);
- Vrouwen die zwanger zijn kunnen een zogenaamde zwangerschapshypertensie krijgen.
Risicofactoren
Een risicofactor voor een aandoening is een factor die de kans verhoogt op een ziekte of aandoening. Een aantal risicofactoren voor een te hoge bloeddruk zijn;
- Obesitas als kind;
- Roken;
- Veel stress hebben;
- Een te hoog cholesterolgehalte;
- Familiair belast (dit betekent dat er in u familie mensen zijn met hart-en vaatziekten);
- Ongezonde voeding;
- Geslacht (mannen vaker)
Klachten en verschijnselen
De meeste mensen die een te hoge bloeddruk hebben zullen hier geen hinder van ondervinden. Mocht de te hoge bloeddruk niet behandeld worden en daarmee dus langer blijven bestaan, dan kunnen uiteindelijk klachten als hoofdpijn, vermoeidheid en wazig zien optreden.
Bij mensen met te hoge bloeddruk komt er (voor een langere periode) een te hoge druk op de vaten te staan , het bloedvat zal daardoor veranderingen ondergaan, waardoor het niet meer kan functioneren als voorheen. Er zal op den duur schade ontstaan aan verschillende organen. Bijvoorbeeld de ogen, het hart, de longen, de nieren en de hersenen. Een hoge bloeddruk kan bijvoorbeeld een risico zijn voor het krijgen van een hartinfarct. Bij een langdurige te hoge druk in de hersenvaten kan een beroerte ( herseninfarct) optreden.
Diagnose en onderzoek
Om te achterhalen of u een te hoge bloeddruk heeft, kunnen er verschillende onderzoeken nodig zijn. Hier wordt er verwezen naar folders over onderzoeken die mogelijk bij u worden uitgevoerd.
- Bloeddruk meten
Om vast te stellen of u een te hoge bloeddruk heeft zal uw bloeddruk worden gemeten, minimaal twee maal. Wellicht ook op verschillende momenten van de dag. Ook kan er een 24 uurs bloeddrukmeting plaats vinden als er niet helemaal duidelijk is of de bloeddruk alleen maar te hoog is bij controle bij de dokter.
Voor meer informatie over dit onderzoek, zie patiënten folder onderzoeken, bloeddruk meten. - Onderzoek van de nieren/urine
Bij urine wordt onderzocht de aanwezigheid van eiwit om nier schade op te sporen
Behandeling
Een te hoge bloeddruk is over het algemeen te behandelen.
- Aanpassen van leefstijl;
Niet roken, gezond eten, minder zout eten, meer bewegen en om leren gaan met stress. - Medicatie
Mocht na aanpassing van de leefstijl de bloeddruk niet of onvoldoende zijn gedaald kan de arts voorstellen om medicijnen tegen de te hoge bloeddruk voor te schrijven. De arts zal met u doornemen welke medicijnen dit zijn. De medicijnen die de bloeddruk verlagen behoren tot een “medicatie groep”. Dit zijn bijvoorbeeld de plasmiddelen, bètablokkers, ACE-remmers, angiotensine-II-blokkers, calciumblokkers of vaatverwijders.
Er zal regelmatig controle van de bloeddruk plaats vinden om te kijken of de medicijnen het gewenste effect hebben.
Extra informatie
Voor verdere informatie over een te hoge bloeddruk kunt u kijken op de website van de hartstichting.