Open ductus van Botalli

Wat is een open ductus van Botalli?

De ductus van Botalli heet ook wel patente ductus arteriosus. Het is een bloedvat dat voorkomt bij alle kinderen voor de geboorte. Het bloedvat verbindt de aorta, de grote lichaamsslagader, met de longslagader. Na de geboorte sluit deze verbinding binnen de 24 uur. Vanaf nu zullen de longen het lichaam voorzien van zuurstof. Als de ductus van Botalli niet sluit noemen we deze conditie een open ductus van Botalli.

Open ductus van Botalli - Na de geboorte komt zuurstofarm bloed (blauw) aan de rechter hartzijde (links op het plaatje) binnen. Via de longslagader wordt dit bloed van zuurstof voorzien. Hierna gaat het via de linker harthelft (rechts op het plaatje) de aorta in. Bij een open ductus van Botalli kan een deel van dit zuurstofrijke bloed opnieuw via deze opening naar de longslagader stromen.
Open ductus van Botalli - Na de geboorte komt zuurstofarm bloed (blauw) aan de rechter hartzijde (links op het plaatje) binnen. Via de longslagader wordt dit bloed van zuurstof voorzien. Hierna gaat het via de linker harthelft (rechts op het plaatje) de aorta in. Bij een open ductus van Botalli kan een deel van dit zuurstofrijke bloed opnieuw via deze opening naar de longslagader stromen.

Voor de geboorte van het kind is de open ductus van Botalli noodzakelijk. Want de longen werken dan nog niet en hebben daarom maar weinig bloed nodig. Het kind krijgt via de placenta en de navelstreng  zuurstofrijk bloed toegevoerd. Het bloed dat door de longen stroomt kan daarom door naar de aorta.

Wanneer de ductus van Botalli na de geboorte open blijft, kan er bloed terugstromen via de aorta naar de longslagader. Hierdoor krijgt de linker hartkamer meer bloed te verwerken en komt er extra bloedtoevoer naar de longen. Er kan dan hartfalen optreden.

Een open ductus van Botalli komt veel voor bij mensen met andere aangeboren hartaandoeningen. Bijvoorbeeld:

  • de transpositie van de grote vaten: dit is een aandoening waarbij de slagaders uit het hart zijn omgewisseld. De longslagader komt uit de linkerkamer, de aorta is aangesloten op de rechterkamer;
  • het hypoplastisch linker hartsyndroom: dit is een aandoening waarbij de linkerhelft van het hart en de grote aorta niet volgroeid zijn;
  • en aangeboren vernauwing van de hartklep die naar de longen gaat.

Wat zijn de klachten en verschijnselen bij open ductus van Botalli?

Een kleine open ductus van Botalli hoeft geen klachten te geven, omdat de hoeveelheid bloed die erdoorheen stroomt klein is. Is de ductus groter, dan kunnen patiënten last krijgen van:

  • snelle ademhaling;
  • kortademigheid;
  • achterblijven in de groei;
  • snelle hartslag;
  • zweten tijdens voeden;
  • vermoeidheid;
  • infecties van de luchtwegen (bij longovervulling).

Deze klachten treden soms al op de kinderleeftijd op. Maar het is ook mogelijk dat de eerste klachten pas op de volwassen leeftijd optreden.

Hoe wordt de open ductus van Botalli vastgesteld?

Om de open ductus van Botalli vast te stellen kunnen de volgende onderzoeken gedaan  worden: echo (doppler) cardiografie, computer tomogram (CT) -scan of magnetic resonance imaging (MRI)-scan.

Wat is de behandeling bij open ductus van Botalli?

De behandeling van een open ductus van Botalli is het sluiten van de verbinding. Dit kan soms met medicijnen en soms met een operatie. Of voor medicijnen of een operatie  wordt gekozen is onder andere afhankelijk van de leeftijd van de patiënt en de ernst van de aandoening.

De mogelijke behandelingen zijn:

  • Indomethacine: Een behandeling met het medicijn indomethacine is alleen mogelijk als het binnen 10-14 dagen na de geboorte gegeven wordt;
  • Sluiting door middel van hartkatheterisatie (met een stent): Bij een stent wordt via de lies en bloedvaten een kunststof buisje (stent) ingebracht die de ductus van Botalli afsluit;
  • Operatieve sluiting: Bij deze operatie wordt de ductus van Botalli via een (kleine) snee in de borstkas zichtbaar gemaakt en afgesloten.