Keuzehulp Longkanker

Deze keuzehulp is bedoeld voor mensen met een vroeg stadium niet-kleincellige longkanker. Een vroeg stadium longkanker is over het algemeen goed te behandelen, door ofwel een operatie ofwel een gerichte bestraling, ook wel stereotactische bestraling genoemd.

Over de keuzehulp longkanker

Voor wie is deze keuzehulp bedoeld?

Deze keuzehulp is bedoeld voor mensen met een vroeg stadium niet-kleincellige longkanker. Een vroeg stadium longkanker is over het algemeen goed te behandelen, door ofwel een operatie ofwel een gerichte bestraling, ook wel stereotactische bestraling genoemd. Er moet een keuze gemaakt worden voor één van beide behandelingen. Of in uw geval een keuze gemaakt kan worden voor de behandeling besluiten de behandelaars na overleg van een team van specialisten. Wanneer u niet via uw arts of andere zorgverlener op deze website bent gekomen en u twijfelt of deze keuzehulp ook voor u bedoeld is, dan raden we u aan om contact op te nemen met uw behandelend longarts. Als u in aanmerking komt voor beide behandelopties dan is het belangrijk om goed na te denken over uw keuze. Deze keuzehulp kan u daarbij helpen.

Wat kan ik met deze keuzehulp?

De keuzehulp geeft u eerst algemene informatie over de behandelingen van longkanker: een operatie of stereotactische bestraling. Dan kunt u de behandelopties vergelijken. De belangrijkste verschillen tussen de twee behandelingen worden in een overzicht weergegeven. Vervolgens geeft de keuzehulp u een oefening in het overwegen van de voor-en nadelen van de behandelopties. Dit is om te bepalen wat voor ú belangrijk is. Deze oefening bestaat uit stellingen om in te vullen. Tenslotte kunt u bij ‘mijn keuze’ aangeven waar uw voorkeur voorlopig naar uitgaat. U kunt uw voorkeur bespreken met uw arts. Bij de verschillende onderdelen vindt u video’s van een longarts en van twee patiënten die u meer informatie geven.

Toelichting keuzehulp door longarts

Er bestaan twee vormen van longkanker

Kleincellige longkanker

Deze vorm van longkanker bestaat uit kleine cellen die snel delen. Kleincellige longkanker is vrijwel altijd uitgezaaid naar de lymfeklieren en wordt daarom altijd behandeld met chemotherapie of een combinatie van chemotherapie en bestraling. Patiënten met deze vorm van longkanker komen niet in aanmerking voor bestraling. Deze keuzehulp is dus ook niet op hen van toepassing.

Niet-kleincellige longkanker

Bij deze vorm van longkanker zijn er vrij grote cellen; deze vorm komt vaker voor dan de kleincellige longkanker. Voor dit type longkanker is deze keuzehulp bedoeld.

Verschillende stadia van longkanker

De stadia geven aan hoe groot de tumor is en of de tumor zich door het lichaam heeft verspreid. Bijvoorbeeld naar de lymfeklieren of andere plekken in het lichaam. Bij longkanker in een vroeg stadium, stadium I genoemd, zit de tumor alleen nog in de long. De tumor heeft zich nog niet verspreid naar de lymfeklieren en zit voldoende ver weg van kwetsbare organen. Dit stadium longkanker is daarom beter te behandelen dan longkanker in een verder stadium, zoals stadium III of IV. Deze keuzehulp is alleen bedoeld voor mensen met stadium I longkanker.

Algemene informatie over de behandelopties

De standaardbehandeling is een operatie. Stereotactische bestraling is een relatief nieuwe behandeling. De overleving na deze behandeling is even goed als bij een operatie. Dit blijkt uit studies naar het effect van stereotactische bestraling. De twee behandelingen zijn echter nog niet één op één vergeleken met elkaar.

Er zijn twee behandelingen voor een vroeg stadium longkanker:

1. Een operatie om de tumor te verwijderen. Hiervoor is een ziekenhuisopname nodig.

2. Stereotactische bestraling om de tumor dood te stralen. Dit is een poliklinische behandeling; een ziekenhuisopname is niet nodig.

Ervaringen van patiënten met de behandelingen

Bekijk hier de ervaringen van een patiënt die heeft gekozen voor een operatie.

Bekijk hier de ervaringen van een patiënt die heeft gekozen voor een stereotactische bestraling.

Overzicht en vergelijking van de behandelopties

Hieronder staat een overzicht met de belangrijkste verschillen tussen de twee behandelingen. Artsen en patiënten hebben samen de inhoud van dit overzicht bepaald.

Uitkomsten Operatie Stereotactische behandeling
Wat is de kans dat ik genees? Van de 100 patiënten die een operatie ondergaan leven er na 5 jaar nog ongeveer 74 patiënten. Van de 100 patiënten die stereotactische bestraling ondergaan leven er na 5 jaar nog ongeveer 68 patiënten.
Wat is de kans dat de tumor terugkomt? De tumor kan terugkomen in de long of op een andere plek in uw lichaam. Van de 100 patiënten die een operatie ondergaan komt bij ongeveer 8 patiënten de kanker terug in de long en bij ongeveer 15 patiënten op een andere plek in het lichaam binnen 4 jaar. De tumor kan terugkomen in de long of op een andere plek in uw lichaam. Van de 100 patiënten die stereotactische bestraling ondergaan komt bij ongeveer 9 patiënten de kanker terug in de long en bij ongeveer 20 patiënten op een andere plek in het lichaam binnen 5 jaar.
Wat is de kans dat ik binnen 30 dagen overlijd na de behandeling? Van de 100 patiënten die een operatie ondergaan zijn er na 30 dagen 2 patiënten overleden. Van de 100 patiënten die stereotactische bestraling ondergaan is er na 30 dagen 1 patiënt overleden.
Bijwerkingen
Krijg ik last van vermoeidheid na de behandeling? Komt vaak voor. Van de 100 patiënten die een operatie ondergaan zijn 60 patiënten matig tot ernstig vermoeid tot drie dagen na de operatie. Niemand heeft langer dan 3 maanden last van vermoeidheid. Komt niet vaak voor.
Krijg ik last van pijn op de borstkas na de behandeling? Komt vaak voor. Van de 100 patiënten die een operatie ondergaan hebben 50 patiënten tot matig tot ernstige pijn drie dagen na de operatie. U krijgt daarvoor zo`n 3 weken lang pijnstilling. Niemand heeft langer dan 3 maanden last van pijn op de borstkas. Komt niet vaak voor.
Krijg ik last van kortademigheid na de behandeling? Komt redelijk vaak voor. Van de 100 patiënten die een operatie ondergaan hebben 34 patiënten matig tot ernstige kortademigheid tot drie dagen na de operatie. Niemand heeft langer dan 3 maanden last van kortademigheid. Komt niet vaak voor.
Heb ik last van misselijkheid na de behandeling? Komt vaak voor. Van de 100 patiënten die een operatie ondergaan hebben 55 patiënten tot drie dagen na de operatie matig tot ernstige misselijkheid. Niemand heeft langer dan 3 maanden last van misselijkheid. Komt niet vaak voor.
Blijft mijn lichamelijke gezondheid gelijk na de behandeling? Van de 100 patiënten die een operatie ondergaan vermindert de lichamelijke gezondheid bij ongeveer 7 patiënten. Van de 100 patiënten die stereotactische bestraling ondergaan vermindert de lichamelijke gezondheid bij 0 patiënten.
Behandeling en mogelijke vervolgbehandeling
Hoe wordt de kanker in de long behandeld? De tumor wordt verwijderd. De tumorcellen worden dood gestraald en heel langzaam opgeruimd door het lichaam.
Wat gebeurt er verder tijdens de behandeling en erna? Tijdens de operatie worden de lymfeklieren verwijderd. Als de lymfeklieren kankercellen bevatten wordt er soms chemotherapie gegeven. De lymfeklieren worden niet verwijderd.
Hoe weet ik of de tumor echt weg is? Binnen 2 weken na de operatie geeft de arts u hier informatie over en weet u dus of de tumor weg is. Het is moeilijk om hier volledige zekerheid over te krijgen. Het is niet te zien of in het littekenweefsel nog een restant tumor aanwezig is. Bij vervolgcontroles in de maanden na de bestraling houden de artsen dit in de gaten.
Moet ik worden opgenomen in het ziekenhuis? Ja, u blijft gemiddeld 9 dagen in het ziekenhuis Nee, u hoeft niet te worden opgenomen in het ziekenhuis. De behandeling is poliklinisch; u komt 3 tot 8 keer naar het ziekenhuis toe voor de bestraling.
Word ik in slaap gebracht voor de behandeling (narcose)? Ja, u krijgt volledige narcose. Nee, u krijgt geen narcose.

Wilt u hulp bij het kiezen van een behandelmethode?

De inhoud op deze website is samengesteld door:

  • Prof. Dr. S. Senan, radiotherapeut Amsterdam UMC
  • Prof. Dr. D.R.M. Timmermans, hoogleraar public health risk communication Amsterdam UMC
  • Prof. Dr. E.F. Smit, longarts LUMC
  • Dr. M.A. Paul, chirurg, Amsterdam UMC
  • Dr. A. Becker – Commissaris, longarts Amsterdam UMC
  • Dr. K.J. Hartemink, chirurg NKI-AvL
  • Drs. E.M.T. Dieleman, radiotherapeut Amsterdam UMC
  • Dr. O.C. Damman, onderzoeker Amsterdam UMC
  • Drs. W. Hopmans, onderzoeker Amsterdam UMC

Voor meer algemene informatie over (long)kanker kijkt u bij KWF Kankerbestrijding en Longkanker Nederland.

Voor meer informatie over lotgenoten contact:
Longkanker Nederland en Leven met Kanker.