Iris van de Putte, zorgconsulent IT bij Cordaan, is afgestudeerd aan de master Health Informatics
De ouderenzorg staat voor forse uitdagingen: dubbele vergrijzing, stijgende kosten en een groeiend tekort aan personeel. Een belangrijke sleutel voor toekomstbestendige zorg is betere samenwerking in de keten, waarbij zorgverleners gegevens vlot en eenduidig kunnen uitwisselen. Standaardisatie van zorgdata speelt daarin een cruciale rol. Maar hoe organiseer je dat in een wereld vol ongestructureerde teksten, variërende systemen en uiteenlopende werkwijzen?
In mijn afstudeeronderzoek binnen Cordaan onderzocht ik de vraag: hoe kunnen Large Language Models (LLMs) op een verantwoorde manier bijdragen aan de standaardisatie van zorggegevens in de ouderenzorg? Het onderzoek combineerde drie invalshoeken:
- Literatuurstudie: internationale voorbeelden en theoretische kaders over LLMs in de zorg.
- Interviews: gesprekken met zorgprofessionals en experts uit de ketenzorg.
- Usecase Cordaan: een praktijktoets met Microsoft Copilot op zorgplannen in de wijkzorg, om te zien hoe een LLM ongestructureerde teksten kan omzetten naar overzichtelijke acties voor zorgmedewerkers.
Belangrijkste bevindingen
Uit zowel literatuur als interviews blijkt dat LLMs veelbelovend zijn in de zorg, vooral om administratieve lasten te verminderen en gegevens toegankelijker te maken. Denk aan spraakgestuurde verslaglegging, automatische samenvattingen en het vertalen van vrije tekst naar gestandaardiseerde formats. Dit kan zorgverleners helpen meer tijd te besteden aan directe patiëntenzorg.
Tegelijkertijd zijn er duidelijke randvoorwaarden:
- Menselijke validatie blijft noodzakelijk, zeker in ketenzorg waar context cruciaal is.
- FAIR-principes (vindbaar, toegankelijk, interoperabel, herbruikbaar) zijn onmisbaar om de betrouwbaarheid en bruikbaarheid van data te borgen.
- Risico’s en ethiek: denk aan privacy, bias in modellen en het gevaar van “hallucinaties” waarbij LLMs foutieve informatie genereren.
De praktijktoets bij Cordaan liet zien dat een LLM inderdaad zorgplannen kan herstructureren, maar nog niet foutloos en compleet genoeg is voor directe toepassing. Wel schetst dit veelbelovende perspectieven voor vervolgonderzoek en verdere optimalisatie.
Conclusie en impact
LLMs kunnen een waardevolle rol spelen bij het structureren en standaardiseren van zorggegevens, waardoor samenwerking in de ouderenzorg soepeler verloopt. Voor een verantwoorde inzet zijn duidelijke kaders, menselijke controle en opschoning van data noodzakelijk. Dit onderzoek biedt zorgorganisaties concrete inzichten en handvatten om af te wegen hoe LLMs hen kunnen ondersteunen in hun digitale strategie en in het versterken van ketenzorg.
Met dit project draag ik bij aan een toekomst waarin technologie niet de zorgverlener vervangt, maar juist ondersteunt – zodat professionals zich kunnen richten op wat echt telt: goede en persoonlijke zorg voor ouderen.