Opzet en uitkomsten studie

Achtergrond

Intra-arteriële trombectomie (IAT) is de standaardbehandeling voor patiënten met een herseninfarct bij een occlusie van een groot bloedvat (large vessel occlusion, hierna: LVO). IAT wordt in een beperkt aantal ziekenhuizen gedaan: voor heel Noord-Holland en Flevoland alleen in Amsterdam UMC, locatie AMC (hierna: AMC) en het NWZ Alkmaar. De helft van de patiënten met een LVO wordt in een regioziekenhuis gepresenteerd en in tweede instantie overgeplaatst naar een IAT-ziekenhuis. Dit vertraagt de start van de behandeling met gemiddeld een uur en verkleint zo de kans op herstel. Directe presentatie in een IAT-ziekenhuis van alle patiënten met verdenking op een herseninfarct is niet haalbaar: slechts ongeveer 7% van hen heeft een LVO en de IAT-ziekenhuizen zouden enorm worden overbelast. Er is dus een methode voor selectie van patiënten met een LVO in de ambulance nodig.

Uit studies over operaties aan de halsslagaders is gebleken dat zuurstoftekort van de hersenen afwijkingen geeft op elektro-encefalografie (EEG, ook wel hersenfilmpje). De hypothese van de ELECTRA-STROKE studie is dat EEG als instrument voor LVO-detectie kan worden gebruikt. De studie onderzoekt dan ook de diagnostische accuratesse van EEG voor LVO-detectie in de ambulance. De EEG-meting wordt binnen de studie gemaakt met een cap met droge elektroden: hiermee is de meting binnen 5 minuten klaar.

Opzet

Het onderzoek bestaat uit 4 fases.

Fase 1 en 2. Voorbereidende fases

In fases 1 en 2 van de studie zijn bij 15 patiënten een EEG gemaakt. Het doel van de metingen was om het EEG dat met droge elektroden was gemaakt met regulier EEG te vergelijken, de meetopstelling te optimaliseren en om ervaring op te doen. Fase 1 is in oktober 2018 afgerond en fase 2 in december 2018.

Fase 3. Spoedeisende hulp

In fase 3 van de studie zijn tot nu toe bij 279 patiënten een EEG met droge elektroden gemaakt. Het betreft patiënten die op de spoedeisende hulp van het AMC worden gepresenteerd vanwege verdenking op een herseninfarct. Zodra de acute diagnostiek is afgerond, wordt er door de onderzoeker in minder dan 5 minuten een EEG gemaakt. Er wordt gebruik gemaakt van een uitgestelde toestemmingsprocedure (‘deferred consent’).  De verzamelde metingen worden gebruikt om te bepalen of LVO’s kunnen worden gedetecteerd door middel van EEG. Fase 3 is in december 2018 gestart.

Fase 4. Ambulance

In fase 4, de belangrijkste fase van het onderzoek, is bij 386 patiënten met verdenking op een herseninfarct een EEG-meting gedaan in de ambulance. In eerste instantie deed er één ambulancepost mee aan de studie: post Zuid van Ambulance Amsterdam. Hier is later post Noord-Holland Noord van Witte Kruis bijgekomen. De uitslag van de EEG-meting had voor de patiënt geen consequenties; de ambulanceverpleegkundige bracht de patiënt gewoon naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis waar de eerste behandeling van acute herseninfarcten kon plaatsvinden. Voor de post van Ambulance Amsterdam kon dit het OLVG West, het VUMC of het AMC zijn en voor de post van Witte Kruis het NWZ Alkmaar. Ook voor fase 4 van de studie werd gebruik gemaakt van een uitgestelde toestemmingsprocedure. De verzamelde metingen werden gebruikt om te bepalen of LVO’s kunnen worden gedetecteerd door middel van EEG. Ook werd gekeken of het technisch en logistiek haalbaar is om EEG-metingen te doen in de ambulance. Fase 4 is in september 2022 afgerond.

Voortgang studie

Uitkomsten studie

De resultaten van fase 4 van de studie zijn gepubliceerd. Ambulancepersoneel van Ambulance Amsterdam en Witte Kruis Alkmaar deden voor deze fase EEG-metingen bij 386 patiënten met een mogelijke beroerte. Niet alle EEG-metingen konden geanalyseerd worden, omdat niet alle patiënten toestemming gaven voor gebruik van de meting. Daarnaast waren niet alle EEG-metingen van goede kwaliteit. Uiteindelijk hebben we 212 EEG-metingen geanalyseerd. De resultaten zijn veelbelovend. Het EEG was in staat om 4 van de 5 patiënten met een groot herseninfarct te herkennen. Daarnaast waren er maar weinig EEG-metingen die onterecht werden herkend als een groot herseninfarct. De resultaten zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Neurology (https://doi.org/10.1212/WNL.0000000000207831).

We hopen dat we EEG in de toekomst in kunnen gaan zetten om een groot herseninfarct in de ambulance te herkennen. Patiënten met een groot herseninfarct kunnen dan direct naar een ziekenhuis gebracht worden waar de juiste behandeling beschikbaar is. Voor het zover is, moeten we de meetapparatuur optimaliseren, zodat we betrouwbaar kunnen meten in de ambulance. Daarnaast zijn we bezig met het doen van nog meer EEG-metingen, zodat we op basis van kunstmatige intelligentie een algoritme kunnen ontwikkelen voor het herkennen van een groot herseninfarct.