Het basaalcelcarcinoom (of basocellulair carcinoom of basalioom) is de meest voorkomende vorm van huidkanker. Deze vorm van huidkanker ontstaat uit de onderste (basale) cellen in de bovenste huidlaag (opperhuid). Het basaalcelcarcinoom groeit zeer langzaam en zaait bijna nooit uit. Echter, wanneer ze niet worden behandeld blijven ze groeien en worden ze langzaam groter.
Onderzoeken
Er zijn verschillende verschijningsvormen van het basaalcelcarcinoom. Deze hebben met elkaar gemeen dat op de huid een langzaam groeiende rode, huidkleurige of bruine verhevenheid ontstaat. Het weefsel kan wat glazig en glanzend zijn en toont soms kleine bloedvaatjes. Vroeg of laat ontstaat in het midden een niet-genezend wondje. Over het algemeen zijn er geen klachten van jeuk of pijn, wel kan het plekje bloeden na geringe beschadiging. Een basaalcelcarcinoom ontstaat vooral op huid die veel aan zonlicht is blootgesteld, zoals in het gezicht.
De diagnose wordt overwogen op grond van de uiterlijke verschijnselen. De diagnose kan echter alleen met zekerheid worden vastgesteld door middel van weefselonderzoek. Hiervoor wordt er onder plaatselijk verdoving een klein stukje huid van de verdachte huidafwijking weggenomen (biopsie). Dit biopt wordt door de patholoog onder de microscoop bekeken om de diagnose en de groeiwijze vast te stellen.
Behandelingen
Op grond van onderstaande kenmerken van het basaalcelcarcinoom adviseert uw arts u over de behandeling:
• groeiwijze: wordt door de patholoog onder de microscoop bepaald.
• grootte: een tumor groter dan 2 cm heeft een hoger risico
• plaats: een tumor in het gezicht op bv. oren of neus heeft een hoger risico
• eventuele eerdere behandelingen en algemene medische voorgeschiedenis
In de meeste gevallen zal een basaalcelcarcinoom onder plaatselijke verdoving operatief worden verwijderd. Andere behandelmogelijkheden zijn celdodende zalven (5-FU creme, Imiquimod), vloeibare stikstof, photodynamische therapie (PDT) en bestraling (radiotherapie). Uw dermatoloog kan uitleggen wat de voor- en nadelen zijn van de verschillende behandelingen. Bij de behandeling wordt gestreefd naar een optimaal cosmetisch resultaat en het behouden van de functie.
Bevriezing
Bevriezing of cryotherapie past men toe bij kleine en meerdere oppervlakkige basaalcelcarcinoom. Door bevriezing met vloeibare stikstof worden de kankercellen gedood. Er ontstaat een vriesblaar en vervolgens een nattende wond. Na enkele weken is de wond weer geheeld. Er blijft een klein litteken over. Voor deze behandeling wordt de huid meestal eerst plaatselijk verdoofd.
Chirurgie bij basaalcelcarcinoom (huidkanker)
De tumor wordt uitgesneden. De behandeling is geschikt voor oppervlakkige basaalcelcarcinomen.
Fotodynamische therapie bij multipel myeloom
Fotodynamische therapie (PDT) is een soort lichttherapie. Deze behandelmethode wordt toegepast bij actinische keratose (zonneschade) en het oppervlakkig groeiend basaalcelcarcinoom.
Een crème of een gel die de tumor gevoeliger voor licht maakt (de zogenoemde fotosensitiser) wordt aangebracht op de huid. Met name de kankercellen nemen de lichtgevoelige stof op. Dit neemt ongeveer drie tot vier uur in beslag. Dan wordt de huid enkele minuten belicht met rood licht.
Door de belichting ontstaat een chemisch proces in de kankercellen waardoor deze uiteindelijk sterven. De belichting kan (soms hevige) pijn veroorzaken. Eventueel wordt de huid plaatselijk verdoofd.
Radiotherapie
Radiotherapie (bestraling) wordt vaak na een operatie gegeven om eventueel achtergebleven kankercellen te vernietigen, en de kans op terugkeer van een tumor te verminderen. Na een besparende operatie is het standaard om te bestralen. De straling beschadigt het erfelijk materiaal (DNA) in tumorcellen, waardoor er celdood optreedt. >> Algemene folder over radiotherapie
Nazorg
Basaalcelcarcinomen zaaien bijna nooit uit en vrijwel niemand zal dan ook aan deze vorm van huidkanker overlijden. Het is wel belangrijk om basaalcelcarcinomen te behandelen, omdat ze niet vanzelf genezen en langzaam groeien. In het algemeen geldt: ‘weg is weg”. Bij patiënten met een basaalcelcarcinoom is vaak sprake van overmatige blootstelling aan zonlicht in het verleden. Het verdient aanbeveling verdere zonbeschadiging van de huid te voorkomen door het nemen van beschermende maatregelen (beschermende kleding, zonnebrandcrème etc) In ongeveer 4-10% van de gevallen komt het basaalcelcarcinoom, na behandeling, op dezelfde plaats terug. Verder is het van belang opmerkzaam te blijven op het ontstaan van nieuwe basaalcelcarcinomen: over een periode van vijf jaar bekeken ontwikkelt zich bij 40% van de mensen ergens anders op de huid opnieuw een basaalcelcarcinoom. Bij controlebezoeken aan de dermatoloog wordt dan ook niet alleen gelet op hernieuwde groei in het littekengebied, maar ook op eventuele nieuwe basaalcelcarcinomen. Controle is echter niet altijd nodig: dit is afhankelijk van het type, het aantal en de localisatie van het basaalcelcarcinoom.
Afspraak
Met het blote oog is deze vorm van huidkanker niet altijd met zekerheid vast te stellen. De huisarts zal zijn vermoeden bevestigd willen zien en zal u doorsturen naar de polikliniek Dermatologie voor het stellen van een diagnose. Met een verwijsbrief van de huisarts kunt u een afspraak maken op onze polikliniek.
De poliklinische afdeling dermatologie bevindt zich op de eerste verdieping van de polikliniek, receptie N.
Afsprakenbalie polikliniek dermatologie (020) 4440 522. Ma - vrij (8.30-12.00 en 13.30-15.30 uur).