Mia Martens, stafadviseur en projectleider digitalisering Vrouw-kind centrum AUMC, is afgestudeerd aan de master Health Informatics
De probleemlijst is een van de onderdelen van het probleemgericht medisch dossier (PROM) dat - mits correct gebruikt - kan helpen bij het verhogen van de kwaliteit van de zorg, de waarde van klinische gegevens en het hergebruik van gegevens. Sinds de introductie van de PROM in 1968 lijkt geen van de vele uitgevoerde onderzoeken het bruikbaarheidsprobleem van de probleemlijst te hebben opgelost. Artsen nemen hun toevlucht tot vrije tekstnotities om hun gedachten te ordenen in plaats van discrete aantekeningen. Dit maskeert een grote hoeveelheid waardevolle informatie, die ongebruikt blijft omdat het niet geschikt is voor datahergebruik.
Mijn onderzoek richtte zich op het identificeren van de barrières die het gebruik van de probleemlijst binnen het in Amsterdam UMC gebruikte Elektronisch Patiënten Dossier (EPD) op de afdeling verloskunde in de weg staan, op de perceptie van de verloskundige eindgebruikers op de interventies om deze barrières op te lossen en op de adviezen om de bruikbaarheid van de probleemlijst te verbeteren ten behoeve van (her)gebruik van verloskundige gegevens.
Er werd gebruik gemaakt van een kwalitatief multimethodisch onderzoeksontwerp bestaande uit een aantal stappen: scoping review, secundair (desk)onderzoek en semigestructureerde interviews en een vragenlijst. De interviews werden getranscribeerd en gecodeerd en de resultaten werden gekoppeld aan het UTAUT2 (Unified Theory of Acceptance and Use of Technology) (root)constructen met behulp van kwalitatieve data-analyse en deductieve codering.
De door de eindgebruikers ervaren barrières voor het gebruik van de probleemlijst hebben betrekking op prestatie- en inspanningsverwachtingen. De toegang tot een, in de ogen van eindgebruikers, betere manier om problemen te registreren op een verloskundige (OBS) beleidsveld, als vrije tekst, heeft de meeste invloed op het gebruik van de probleemlijst. Andere barrières houden verband met de complexiteit van de probleemlijst, de informatiepresentatie, de gebruikte terminologie, de zoekmogelijkheden, en met het gebrek aan relevantie en bruikbaarheid van de probleemlijst bij het ondersteunen van de dagelijkse klinische praktijk en het creëren van specialistische specifieke inhoud en overzichten.
Naast een lijst met interventies om deze barrières op te lossen, uitten de eindgebruikers de behoefte aan lokaal en centraal beleid, begeleiding en training. Bewustwording van de meerwaarde van de probleemlijst, het hergebruik en de financiële gevolgen van correct gebruik, kunnen in hun ogen ook faciliterend werken voor het gebruik van de probleemlijst. Het afschaffen van het OBS beleidsveld is niet de oplossing. Er moet een balans gevonden worden die de afdeling verloskunde in staat stelt om de aspecten die het OBS beleidsveld tot een succes maken voort te zetten en toch aan het ziekenhuisbeleid te voldoen.
De conclusie van mijn onderzoek is dat de barrières voor het gebruik van de probleemlijst, ervaren door de eindgebruikers op de afdeling verloskunde, vergelijkbaar zijn met de bevindingen uit de eerdere onderzoeken. Er is geen ‘one-size-fits-all’-oplossing. Het adresseren van de specifieke barrières, ervaren door de eindgebruikers, door middel van interventies die zij als nuttig beschouwen, vergroot de bruikbaarheid, acceptatie en gebruik. Vervolgstappen worden genomen om de aanbevelingen te onderzoeken en te implementeren binnen het AUMC.