De Patient Journey app in de palliatieve zorg: Een kwantitatieve analyse van barrières en faciliterende factoren

Erik Balduk, anesthesiemedewerker bij Treant Zorggroep, is afgestudeerd aan de master Health Informatics

Binnen de zorg hebben we te maken met enerzijds een groeiende personeelsschaarste en anderzijds een toename van een groeiende groep oudere patiënten met een zorgvraag. Technologische innovaties kunnen helpen bij het bieden van gerichte en doelmatige patiëntenzorg en het verlichten van de druk op de zorg.

De palliatieve zorg van Treant Zorgroep speelt met de Patient Journey app (PJ-app) als optie in het Advance Care Plan (ACP)  voor de palliatieve patiënt op deze situatie in. In de PJ-app normeert de patiënt de symptomen zoals pijn op de regelmatig terugkerende signaleringsmomenten waarbij het palliatieve zorgteam kan reageren op afwijkende normeringen en de patiënt de nodige zorg bieden. De PJ-app biedt de patiënt achtergrondinformatie over symptomen, oorzaken en zelfzorg tips, ziekenhuiscontactinformatie en over het palliatieve zorgteam.

In de praktijk wordt de PJ-app slechts in enkele gevallen als optie in het ACP aangeboden. Maar hoe komt het dat een veelbelovende technologische innovatie, zoals de PJ-app, binnen het zorgdomein niet volledig wordt benut? Welke barrières en faciliterende factoren spelen een rol bij het aanbieden van de PJ-app in het ACP? Wanneer we beter begrijpen welke barrières en faciliterende factoren er zijn voor het aanbieden van de PJ-app in het ACP voor patiënten met een levensverwachting korter dan 1 jaar, dan kan dit bijdragen aan een betere benutting van de PJ-app binnen de palliatieve zorg.

Door middel van literatuuronderzoek en een focusgroepbijeenkomst met palliatieve zorgconsulenten ben ik op zoek gegaan naar wat er wat er bekend is over de effecten van EHealth in de palliatieve zorg op o.a. ziekenhuisopnamen en welke barrières en faciliterende factoren de effectiviteit van EHealth beïnvloeden. De gevonden barrières en faciliterende factoren zijn geclusterd tot concepten die vervolgens zijn gemapt op het NASSS-raamwerk (Non-adoption, Scale-up, Spread and sustainabilty) om er vervolgens op te reflecteren en nieuwe ideeën te genereren.

Patiënten zijn bereid EHealth te gebruiken omdat ze de toegevoegde waarde zien en het als gebruiksvriendelijk ervaren. Voor het terugdringen van ziekenhuisopnamen door het gebruik van EHealth in de palliatieve fase is weinig bewijs. We moeten positieve effecten van EHealth in deze levensfase dan ook meer zoeken in het optimaliseren van het comfort van de patiënt. In contact blijven met de zorgverlener vanuit de eigen vertrouwde omgeving, zonder te veel nadruk op symptomen zijn belangrijke aspecten om angst- en stressgevoelens van de patiënt te verminderen. Het is dus belangrijk om de zorgverlening af te stemmen op de behoeften van de patiënt.

Het ACP is een belangrijk hulpmiddel om te kunnen beantwoorden aan de behoeften van de patiënt in het palliatieve zorgtraject. We moeten patiënten tijdig kunnen includeren in het palliatieve zorgtraject zodat belangrijke keuzes en wensen kunnen worden vastgelegd en we de PJ-app tijdig kunnen aanbieden. Met trainingen en betere informatievoorziening aan diverse zorgverleners kan de bereidheid om de PJ-app aan te bieden groeien. Optimalisatie van interoperabiliteit van de PJ-app met de zorginformatiesystemen van Treant is een belangrijke stap om de gebruiksvriendelijkheid te verbeteren.