Verklaring wijziging geslacht

In Nederland is het mogelijk om officieel je geslacht aan te laten passen in je geboorteakte en daarmee vervolgens in je paspoort. Het is ook mogelijk om uw voornamen te wijzigen.

Op dit moment kunnen alleen mensen van 16 jaar en ouder hun geslacht laten wijzigen en is er een Verklaring Transgender van een deskundige (bijvoorbeeld een arts of psycholoog van het Genderteam) bij nodig. In de nabije toekomst wordt dat waarschijnlijk gemakkelijker: er is nieuwe wetgeving in de maak, waarin de leeftijdsgrens vervalt en er geen deskundigenverklaring meer nodig is.

Voorlopig heeft u dus nog een Deskundigenverklaring Transgender nodig. Het Genderteam van Amsterdam UMC kan zo’n verklaring voor u opstellen. Dat kan ook als u niet in behandeling bent bij ons team; in dat geval verloopt de aanvraag op een andere manier. Hieronder leest u de voorwaarden. Extra informatie over het officieel wijzigen van uw geslacht is te vinden op www.transgenderinfo.nl.

Voorwaarden voor uw aanvraag

De voorwaarden voor een aanvraag van een Deskundigenverklaring verschillen per situatie. Lees hieronder wat voor u van toepassing is.

Ik ben in behandeling bij het Genderteam van Amsterdam UMC

Als u in behandeling bent bij het Genderteam van Amsterdam UMC kunt u bij ons een aanvraag doen voor de Deskundigenverklaring Transgender als u aan de volgende voorwaarden voldoet:

  • u bent 18 jaar of ouder
  • u heeft de verkenning- en diagnosefase afgerond
  • de diagnose genderincongruentie is gesteld
  • u leeft in de door u ervaren genderrol
  • u bent in de afgelopen 6 maanden gezien door een deskundige van het Genderteam.

Ben je 16 of 17 jaar? Dan gelden deze voorwaarden ook, maar daarnaast moeten je ouders/verzorgers betrokken zijn bij je wens tot geslachtswijziging.

Aan de aanvraag zijn kosten verbonden. Verderop deze pagina ziet u welke.

Ik ben elders in behandeling (niet Amsterdam UMC)

Ook als u niet bekend bent bij het Genderteam van Amsterdam UMC kunt u zich bij ons melden voor de Deskundigenverklaring die u nodig heeft voor uw Aanvraag tot geslachtswijziging bij de gemeente.  

Om uw aanvraag in behandeling te nemen, hebben we extra informatie van u nodig:

  • Informatie van uw behandelaar over uw diagnose genderincongruentie
  • Informatie van uw behandelaar over uw evt. gebruik van (cross-sekse)hormonen en evt. genderbevestigende chirurgie die u al heeft ondergaan.

Aan de aanvraag zijn kosten verbonden. Verderop deze pagina ziet u welke.

Het is mogelijk dat de Deskundigenverklaring niet direct wordt verstrekt en we eerst een of meerdere beoordelingsgesprek(ken) met u voeren. Dat kan het geval zijn als u:

  • de diagnostische fase nog niet heeft afgerond
  • u gestopt was met uw behandelingstraject bij het Genderteam
  • u nog geen hormonen gebruikt
  • u de afgelopen 6 maanden geen afspraken hebt gehad met deskundigen van het Genderteam

De extra beoordelingsgesprekken voert u niet met uw vaste behandelaar, maar met een andere deskundige van het Genderteam. Zo zorgen we ervoor dat uw behandelwensen en de Aanvraag wijziging geslacht goed op elkaar afgestemd blijven.

Ben je 16 of 17 jaar? Dan moeten je ouders/verzorgers bij de beoordelingsgesprekken aanwezig zijn.

De verklaring staat los van de medische behandeling

De deskundigenverklaring is alleen bedoeld om uw geslacht aan te laten aanpassen in het bevolkingsregister van de gemeente waar u bent geboren. Uw geslachtswijziging ‘op papier’ staat dus los van uw medische behandeling; voor het medische traject is een (andere) diagnostische beoordeling nodig. 

Het aanvragen van Deskundigenverklaring

U kunt de deskundigenverklaring aanvragen door het Aanvraagformulier Deskundigheidsverklaring in te vullen en op te sturen. (Lukt het downloaden niet, vraagt u het formulier dan aan bij het secretariaat of een verpleegkundig consulent van het Genderteam). Het postadres staat op het aanvraagformulier. Na ontvangst van uw formulier beoordelen we uw aanvraag voor de Deskundigenverklaring. Doorgaans ontvang u binnen 6 tot 8 weken een reactie.

Eerst een beoordelingsgesprek nodig?
Mocht uit uw aanvraag blijken dat er eerst een beoordelingsgesprek met u moet plaatsvinden, dan neemt het secretariaat contact met u op voor een afspraak. We doen ons best om uw beoordelingsgesprek binnen een maand na ontvangst van uw aanvraag in te plannen.

Verklaring ophalen of laten opsturen

Blijkt uit de beoordeling dat u in aanmerking komt voor de Deskundigenverklaring? Dan is deze doorgaans binnen een maand na uw aanvraag gereed. De verklaring wordt ondertekend door uw eigen psycholoog of psychiater; is deze afwezig, dan kan het wat langer duren.

Op het aanvraagformulier kunt u aangeven of u de verklaring per post wilt ontvangen of op afspraak persoonlijk komt afhalen bij het secretariaat van de polikliniek Genderdysforie, receptie N (locatie VUmc).

Ik heb mijn verklaring binnen, wat nu?

Met de verklaring kunt u een aantekening laten maken op de geboorteakte bij uw geboortegemeente. Vervolgens kunt u in de gemeente waar u woont nieuwe documenten (rijbewijs, ID/paspoort) aanvragen. Dit moet u op uw eigen kosten vernieuwen.

Bij sommige instanties wordt de wijziging automatisch doorgevoerd. Bij Amsterdam UMC is dat niet zo. Geeft u zelf (na een week) de wijziging telefonisch door bij het Patiëntloket (020 444 33 36, bereikbaar op werkdagen van 9.00 tot 18.00 uur). 

Bent u in het buitenland geboren? Dan kunt u uw wijzigingsverzoek in de gemeente Den Haag indienen.

Let op: de verklaring heeft een beperkte geldigheidsduur!

Heeft u de deskundigenverklaring binnen? Wacht u dan niet te lang met het indienen van de Aanvraag tot geslachtswijziging bij uw geboortegemeente. De deskundigenverklaring mag namelijk niet ouder zijn dan 6 maanden

Kosten

Aan de Deskundigenverklaring en de voorafgaande beoordeling zijn kosten verbonden.

  • Bent u in behandeling bij het Genderteam van Amsterdam UMC? Dan betaalt u alleen de administratiekosten van € 65,-.
  • Bent u elders in behandeling? Dan betaalt u naast de administratiekosten (€ 65,-) ook de kosten van de deskundigenbeoordeling (€ 250,-), in totaal ontvangt u dan een factuur van € 315 euro. Besluiten de beoordelaars dat er geen Deskundigenverklaring afgegeven kan worden? Dan betaalt u alleen de beoordeling. U ontvangt dan een factuur van € 250.

Heeft u meerdere beoordelingsgesprekken gehad? Die worden niet extra in rekening gebracht; het bedrag blijft dus hetzelfde.

Niet vergoed door zorgverzekeraar

De kosten voor het veranderen van het geslacht in de geboorteakte betaalt u zelf. De kosten voor een Deskundigenverklaring en -beoordeling worden niet vergoed door de zorgverzekeraar.

Vragen en contact
Heeft u vragen over de Deskundigenverklaring? Dan kunt u bellen met het secretariaat van het Genderteam: 020 444 0542 (werkdagen van 9.00-12.00 en van 13.00-16.00 uur.) 

Bevolkingsonderzoek na wijziging geslacht

Als u uw geslacht bij de gemeente heeft laten wijzigingen naar man of genderneutraal, wordt u niet meer automatisch opgeroepen voor het bevolkingsonderzoek voor baarmoederhalskanker en borstkanker. Heeft u (nog) een baarmoeder en/of borsten? Dan adviseren we u om mee te blijven doen aan de bevolkingsonderzoeken.

U kunt hiervoor zelf contact opnemen met de screeningsorganisatie in uw regio. Het bevolkingsonderzoek voor baarmoederhalskanker vindt om de vijf jaar plaats als u tussen de 30 en de 60 jaar bent; het bevolkingsonderzoek voor borstkanker vindt om de 2 jaar plaats als u tussen de 50 en 75 jaar bent. Op de pagina hieronder vindt u meer informatie.