Bloedverlies bij trans mannen en genderdiverse mensen

Bloedverlies kan een probleem zijn voor trans personen met een baarmoeder. Op deze pagina leest u meer over de mogelijkheden om maandelijks bloedverlies te stoppen en de voor- en nadelen van deze mogelijkheden, zodat u een passende keuze kunt maken.

Testosteron onderdrukt de menstruatiecyclus, maar dat is niet altijd afdoende om het bloedverlies te stoppen. Dus gebruikt u testosteron en wilt u uw bloedverlies stoppen, dan kunt u daarnaast een middel voor cyclusregulatie gebruiken. Wellicht bent (nog) niet gestart met testosteron; ook dan zijn er mogelijkheden om bloeden te stoppen. De opties leest u op deze pagina.

Testosteron is geen anticonceptie. U kunt daarom nog steeds zwanger worden bij 'penis-in-vagina-contact' als u testosteron gebruikt. Gebruik daarom aanvullend aan testosteron ook een anticonceptiemiddel als u een zwangerschap wil voorkomen. Er zijn wel cyclusregulatiemiddelen die tevens als anticonceptie werken. Lees meer over anticonceptie op onderstaande pagina:

Opties voor cyclusregulatie

Cyclusregulatie betekent dat u zelf controle heeft over uw menstruatie en uw menstruatie ook kan overslaan. Onderstaande opties voor cyclusregulatie zijn geen anticonceptie en beschermen dus niet tegen zwangerschap.

Tabletten voor cyclusregulatie

Tabletten om de cyclus te reguleren zijn bijvoorbeeld Primolut® en Orgametril®. Als u elke dag op hetzelfde tijdstip een tablet inneemt, wordt de menstruatie onderdrukt. Als u een keer een tablet te laat inneemt of vergeet, kan er vrij snel een bloeding volgen.
Deze tabletten kunnen veilig (en langdurig) tegelijkertijd met testosteron gebruikt worden. De meest gemelde bijwerkingen van deze tabletten zijn hoofdpijn, maag- of darmklachten of verergering van psychische klachten (depressie).

Let op: deze tabletten zijn geen anticonceptie.

Injecties voor cyclusregulatie

Er zijn diverse vormen van cyclusregulatie met injecties. Veelgebruikte merken zijn Lucrin®, Pamorelin® en Decapeptyl®. Eén keer per maand of één keer per drie maanden zet de doktersassistent een injectie om hiermee de menstruatie te onderdrukken. Deze injecties worden op de genderpoli alleen voorgeschreven als iemand al testosteron gebruikt. Deze injecties kunnen veilig tegelijkertijd met testosteron gebruikt worden. Als je nog geen testosteron gebruikt, kunnen deze injecties alleen voorgeschreven worden door een arts van de genderpoli na het afronden van de diagnostiek.

Let op: deze injecties zijn geen anticonceptie!

Opties voor cyclusregulatie én anticonceptie

Er zijn ook middelen waarmee u uw cyclus kunt reguleren en die tevens dienen als anticonceptie. Dit zijn zogenaamde combinatiepreparaten.

Progesteronpreparaten beschermen ook tegen ongewenste zwangerschap (anticonceptie), maar het onderdrukt niet altijd volledig de menstruatie en dus het bloeden. Wel bevat het minder hormonen dan combinatiepreparaten.

Combinatiepreparaten

Combinatiepreparaten zijn medicijnen waarin de hormonen oestrogeen en progesteron gecombineerd worden. Deze combinatie beschermt tegen een ongewenste zwangerschap én onderdrukt uw menstruatie (zolang u geen stopweek heeft). Voorbeelden zijn de anticonceptiepil, de anticonceptiepleister en de anticonceptiering. Meer informatie over de voor- en nadelen leest u op onderstaande pagina:

Progesteronpreparaten

Progesteronpreparaten bevatten alleen het hormoon progesteron. Dat beschermt tegen een ongewenste zwangerschap. Ook onderdrukt het de menstruatie, maar niet bij iedereen en ook niet altijd volledig. Bij ongeveer 1 op de 5 mensen verdwijnt de menstruatie volledig, maar ook bij 1 op de 5 blijft er langdurig sprake van lichte bloedverlies (‘spotting’). Als u dit risico niet wilt lopen, is een progesteronpreparaat misschien niet de juiste optie voor u.
Voorbeelden van progestageenpreparaten zijn het anticonceptiestaafje, de mini-pil, het hormoonspiraal of de prikpil. Meer informatie over de voor- en nadelen vindt u op onderstaande pagina:

Hoe maak ik een keuze?
Zoals hierboven beschreven zijn er verschillende manier om uw ongewenste bloedverlies tegen te gaan, elk met weer andere voor- en nadelen. Uw huisarts of arts bij het Genderteam kan door middel van uw persoonlijke voorkeuren (wel of geen noodzaak voor anticonceptie) en uw medische voorgeschiedenis (risico op trombose en stemmingsklachten) adviseren over de verschillende mogelijkheden.

(Onderzoek naar) bloedverlies buiten de menstruatie om

Heeft u last van bloedverlies buiten de menstruatie om, bijvoorbeeld tijdens/na seksueel contact? Neem dan contact op met uw huisarts of een gynaecoloog van het Genderteam. Vaak is het dan nodig om extra onderzoek te verrichten. Dit extra onderzoek kan bestaan uit:

  • Het bekijken van het vaginale slijmvlies. Soms ziet dit er rood of geïrriteerd uit. Dit kan komen doordat het slijmvlies dun is. Dit heet atrofie. In het dunne slijmvlies ontstaan gemakkelijk wondjes die zorgen voor bloedverlies. Slijmvliesatrofie van de vagina kan komen door het gebruik van testosteron.
  • Het afnemen van een uitstrijkje om te screenen op HPV. HPV is een virus dat baarmoederhalskanker veroorzaakt. Baarmoederhalskanker (of een voorstadium hiervan) kan onregelmatig bloedverlies geven. Het HPV-virus wordt seksueel overgedragen. Seksueel contact met zowel mannen als vrouwen kan dit virus verspreiden. Het is zinvol - ongeacht gender of seksuele oriëntatie - om u te laten vaccineren tegen het HPV-virus. (Dat wordt overigens niet vergoed door de zorgverzekering; deze vaccinatie is alleen gratis voor meisjes rond de 13 jaar in het kader van het rijksvaccinatieprogramma.)
  • Het afnemen van een (SOA)kweek. Bij bepaalde bacteriële infecties (met name chlamydia) kan de baarmoedermond gaan ontsteken. Dit kan ook onregelmatig bloedverlies geven. SOA staat voor Seksueel Overdraagbare Aandoening: aandoeningen die verspreid worden gedurende seksueel contact tussen mensen.

Al deze onderzoeken zijn inwendig: met behulp van een spreider (eendenbek) wordt een uitstrijkje of kweekje afgenomen. Het afnemen van het uitstrijkje en de kweek is niet pijnlijk. Het inbrengen van de eendenbek kan wel vervelend aanvoelen. Geef bij elke arts en onderzoek aan waar u zich wél en níet goed bij voelt. U heeft altijd de regie.

Vragen en contact

Bij vragen kunt u contact opnemen met de genderpoli via onderstaande gegevens.

Telefoon: 020-444 052 (op werkdagen van 09.00-12.00 en 13.00-16.00)
Fax: 020-444 5254
E-mail: genderteam-poli@amsterdamumc.nl

Bent u bij ons in behandeling dan kunt u ook een bericht sturen via het patiëntenportaal Mijn Dossier.