Bestraling bij borstkanker

Borstkanker komt meestal bij vrouwen voor, maar heel soms ook bij mannen. Borstkanker is de meest voorkomende kankersoort bij vrouwen. In Nederland krijgt 1 op de 7 vrouwen de diagnose borstkanker. De ziekte komt het meest voor bij vrouwen tussen de 50 en 70 jaar.

Een vrouwenborst vanaf de zijkant. 1= borstklier, 2= melkbuisje/gang, 3=  tepel , 4=  vetweefsel, 5= borstspier, 6= ribben (bron:kanker.nl)
Een vrouwenborst vanaf de zijkant. 1= borstklier, 2= melkbuisje/gang, 3= tepel , 4= vetweefsel, 5= borstspier, 6= ribben (bron:kanker.nl)

Bestraling is vaak een onderdeel van de behandeling

Na een borstsparende operatie volgt er bijna altijd nog radiotherapie (een bestralingsserie). Afhankelijk van het stadium en de ernst van de ziekte wordt een gedeelte of de hele borst bestraald. Het kan ook nodig zijn om de lymfklieren ook te bestralen. Na een borstamputatie volgt er soms ook radiotherapie.

Wat is het doel van bestralen?

Het doel van de bestralingen is het verkleinen van de kans dat de tumor in de borst, borstwand of de lymfeklieren terugkomt.

Voorbereiding

Als voorbereiding op de bestraling wordt er een CT-scan gemaakt. Met de CT-scan bepaalt de arts het te bestralen gebied en zal het bestralingsplan worden gemaakt.

We zullen ook een aantal stipjes (tatoeage-puntjes) op uw lichaam aanbrengen. Deze stipjes zijn nodig om u later op het bestralingstoestel in de juiste houding te kunnen leggen. Deze stipjes vervagen in 1 à 3  jaar.

Als uw linker borst of borstwand wordt bestraald, wordt vaak de breathhold methode gebruikt

Behandeling

Het bestralingsapparaat heet een lineaire versneller. Dit apparaat richt een bundel röntgenstralen van hoge energie op het gebied dat bestraald moet worden.

Het aantal  bestralingen ligt tussen de 15 en 22 keer. De arts vertelt u hoevaak u bestraald gaat worden. De eerste bestraling vindt ongeveer binnen een week na de CT-scan plaats. Deze tijd is nodig voor het uitwerken van het bestralingsplan. De behandeling duurt ongeveer een kwartier, maar de echte bestralingstijd is veel korter; ongeveer 1 a 2 minuten.

De bestralingen vinden plaats op werkdagen, meestal vijf keer per week. Bestralingstherapeuten voeren de bestralingen uit. U kunt in de bestralingsperiode zelf auto rijden en als u wilt werken, dan houden we hier met de bestralingstijden zoveel mogelijk rekening mee. Omdat er bij uitwendige bestraling nooit radioactieve stoffen worden gebruikt, is het geen probleem om op kinderen te passen.

Lineaire Versneller
Lineaire Versneller

De bestralingstherapeuten zorgen er voor dat u weer in dezelfde houding ligt als tijdens de CT-scan. Zij gebruiken daar de tatoeagepuntjes voor. Het bestralingsapparaat zal om u heen draaien. Op deze manier wordt u uit verschillende kanten bestraald. Van de bestraling zelf voelt u niets. U hoort alleen een zoemend geluid.

Gedurende de weken van uw behandeling heeft u eenmaal per week een controle-afspraak met uw behandelend arts of physician assistent.

Bijwerkingen

De bestraling kan bijwerkingen geven. Hoeveel last u daarvan krijgt, verschilt per persoon. Vaak vallen de klachten heel erg mee.

      Na de behandeling

      4 tot 12 weken na de laatste bestraling heeft u een controleafspraak op de afdeling Radiotherapie. Afhankelijk van uw persoonlijke situatie kan dit afwijken. Deze afspraak is bedoeld om te controleren of de acute bijwerkingen zijn genezen en om eventuele vragen van u te beantwoorden. Daarna blijft u onder controle op de afdeling chirurgie via de mammacare-verpleegkundige. Een afspraak op de afdeling radiotherapie is altijd mogelijk als u dat wenst.

      Meer informatie?

      Er staat meer informatie op de volgende website:

      algemeen borstkanker www.kanker.nl
      soorten borstkanker www.kanker.nl
      borstkanker bij mannenwww.kanker.nl
      behandeling bij borstkanker: www.kanker.nl

      Intimiteit en seks na kanker: www.kankerenseks.nl

      patientenorganisaties:
      www.borstkanker.nl
      www.pinkribbon.nl

      De behandelend arts geeft natuurlijk ook antwoord op alle vragen.

      De Voorlichting van de afdeling Radiotherapie kan U ook meer uitleg geven. Zij zijn bereikbaar via e-mail (voorlichting-radiotherapie@amc.nl)